надзіві́цца, -дзіўлю́ся, -дзі́вішся, -дзі́віцца; зак., з каго-чаго і без дап. (звычайна з дзеясловам «магчы» і адмоўем.).
Многа, уволю падзівіцца.
Не н. з прыгажосці Нарачанскага краю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
надзіві́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
надзіўлю́ся |
надзі́вімся |
| 2-я ас. |
надзі́вішся |
надзі́віцеся |
| 3-я ас. |
надзі́віцца |
надзі́вяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
надзіві́ўся |
надзіві́ліся |
| ж. |
надзіві́лася |
| н. |
надзіві́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
надзіві́ся |
надзіві́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
надзіві́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
надзіві́цца сов., разг. (з каго, чаго і без дап.) надиви́ться (кому, чему, на кого, что и без доп.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
надзіві́цца, ‑дзіўлюся, ‑дзівішся, ‑дзівіцца; зак., на каго-што, з каго-чаго, чаму і без дап. (звычайна з дзеясл. «магчы» і адмоўем).
Многа, уволю падзівіцца. Усе, каму здаралася бачыць .. [пінгвінаў], не маглі надзівіцца на гэтых птушак. Маўр. Несучы .. наладжаную частку [машыны] у гараж, Семігон не мог надзівіцца ўмельству звычайнага каваля, такога здатнага самавучкі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Спабе́кнуць ‘надзівіцца’: не спабе́кнулі, як ены за ею плакалі (Ян.). Няясна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
надиви́ться сов., разг. (кому, чему, на кого, что) надзіві́цца (з каго, чаго);
не мог надиви́ться его́ ло́вкости (на его́ ло́вкость) не мог надзіві́цца з яго́ спры́ту.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
частава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго.
Даваць або прапаноўваць паесці, папіць, пакурыць; карміць або паіць каго‑н., выказваючы ўвагу, гасціннасць. Маці частавала дачку, слухала яе і не магла надзівіцца. Грамовіч. Шпілеўскі, які дапамагаў разгружаць машыну, весела частаваў усіх папяросамі. Савіцкі. // перан. Разм. Рабіць каму‑н. што‑н. прыемнае. Мужчыны нашы днямі ўжо бачылі гэты спектакль, цяпер Цімох частаваў ім мяне, аднак рагаталі ўсе. Брыль. [Вышамірскі] хадзіў ад хаты да хаты і частаваў людзей паляўнічымі апавяданнямі. Бядуля. // перан. Разм. Біць таго, хто лезе не ў сваё. — Жывём, гасцей не клічам І ў госці не паўзём, Няпрошаных па лычу Частуем таўкачом. Лужанін. А потым аплявухамі як след [Янук] Зладзюгу частаваць узяўся. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)