нагру́зка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нагру́зка |
нагру́зкі |
| Р. |
нагру́зкі |
нагру́зак |
| Д. |
нагру́зцы |
нагру́зкам |
| В. |
нагру́зку |
нагру́зкі |
| Т. |
нагру́зкай
нагру́зкаю |
нагру́зкамі |
| М. |
нагру́зцы |
нагру́зках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нагру́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
1. гл. нагрузіць.
2. Загружанасць работай якой-н. установы, прадпрыемства, машыны, апарата.
Н. электрасеткі ў вячэрнія гадзіны.
Н. электрастанцыі.
3. перан. Ступень выразнасці, насычанасці чым-н. (у дачыненні да літаратуры, мастацтва і пад.).
Гэты вобраз нясе вялікую ідэйна-мастацкую нагрузку.
|| прым. нагру́зачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нагру́зка ж., в разн. знач. нагру́зка;
н. бярве́ння — нагру́зка брёвен;
грама́дская н. — обще́ственная нагру́зка;
кары́сная н. — поле́зная нагру́зка;
н. на вось — нагру́зка на ось
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нагру́зка в разн. знач. нагру́зка, -кі ж.;
обще́ственная нагру́зка грама́дская нагру́зка;
поле́зная нагру́зка кары́сная нагру́зка;
нагру́зка на ось техн. нагру́зка на вось;
поста́вить агрега́т под нагру́зку техн., эл. паста́віць агрэга́т пад нагру́зку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нагру́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. нагрузіць (у 1 знач.). Стрэлка манометра знізілася і Ціхон узяўся за нагрузку дроў. Барашка.
2. Колькасць нагружанага; груз. Бывае, што і жалеза не вытрымлівае лішняй нагрузкі. Няхай.
3. Колькасць работы, ступень занятасці якой‑н. работай. Не гонячыся за вялікай нагрузкай, .. [Дабрамыслаў] быў надзвычай акуратны ў сваёй педагагічнай рабоце. Лобан. // Абавязкі, даручэнні, звязаныя з грамадскай працай. [Карніцкі:] — Хіба Лазарэўская пачала горш вучыцца альбо дрэнна выконваць грамадскія нагрузкі? Паслядовіч. З гонарам партыйную пагрузку Даручылі сёння вы сынам. Хведаровіч.
4. Загружанасць работай якой‑н. установы, прадпрыемства, машыны, апарата. Нагрузка электрастанцыі. □ Выявілася праз некаторы час, што агрэгат слабавата вытрымлівае трохзменную пагрузку, пераграецца матор. Кулакоўскі. // Колькасць работы, якая прыпадае на арганізм або асобны орган. Нагрузка па сэрца. Фізічная нагрузка спартсмена.
5. Спец. Сукупнасць сіл, якія дзейнічаюць на якое‑н. цела (збудаванне, механізм, дэталь). Нагрузка на жалезную бэльку. Нагрузка на зубец.
6. перан. Ступень выразнасці, насычанасці чым‑н. (у дачыненні да літаратуры, мастацтва і пад.). Рыфма ў паэтычным творы.. нясе і сэнсавую пагрузку. «Полымя». Вобраз Галубовіча нясе вялікую ідэйна-мастацкую пагрузку ў творы [Я. Коласа «На ростанях»].
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагрузі́ць, -гружу́, -гру́зіш, -гру́зіць; -гру́жаны; зак., каго-што.
1. гл. грузіць.
2. перан., чым. Ускласці на каго-н. якую-н. працу, грамадскія абавязкі, даручэнні.
Н. грамадскай работай.
|| незак. нагружа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. нагру́зка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
партнагру́зка (парти́йная нагру́зка) партнагру́зка, -кі ж. (парты́йная нагру́зка).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перагру́жанасць, -і, ж.
Празмерная загружанасць, нагрузка ў каго-, чаго-н.
П. судна.
П. работай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разрыўны́ в разн. знач. разрывно́й;
~на́я ку́ля — разрывна́я пу́ля;
~на́я нагру́зка — разрывна́я нагру́зка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
недагру́зка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.
1. Няпоўная нагрузка.
2. Недагружаная колькасць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)