нагаво́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. нагаво́р нагаво́ры
Р. нагаво́ру нагаво́раў
Д. нагаво́ру нагаво́рам
В. нагаво́р нагаво́ры
Т. нагаво́рам нагаво́рамі
М. нагаво́ры нагаво́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

нагаво́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што і паклёп.

Арыштаваны па нагаворы.

2. У народных павер’ях: заклінанне, якое мае магічную сілу.

|| прым. нагаво́рны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нагаво́р, -ру м.

1. чаще мн. нагово́р, поклёп, клевета́ ж.;

2. колдовство́, нагово́р

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нагаво́р, ‑у, м.

1. Паклёп, данос. Сам арышт [Багуцкага], відаць, адбыўся па пагавару Клопікава. Лынькоў. [Марына Аляксееўна:] — Нагавор — што смала — нялёгка адмываецца. Шамякін.

2. Заклінанне, якое па ўяўленню забабонных людзей мае магічную сілу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

брахня́, -і́, ж. (разм., пагард.).

Няпраўда, мана, паклёп, нагавор.

Б. гэта хутка распаўсюдзілася.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дарэ́мшчына, -ы, ж. (разм.).

1. Тое, што дастаецца дарма, бясплатна.

Сквапны на дарэмшчыну.

2. Беспадстаўнае, фальшывае абвінавачанне; нагавор.

Такую ўзвялі на яго дарэмшчыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

намо́ва, -ы, мн. -ы, -мо́ў, ж. (разм.).

1. Дамоўленасць аб чым-н., угавор.

2. Нагавор, паклёп на каго-н.

Ён стаў ахвярай намовы.

|| прым. намо́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кля́ўза, -ы, мн. -ы, кляўз і -аў, ж.

1. Дробязная прыдзірлівая скарга; нагавор, паклёп (разм.).

Сорамна займацца кляўзамі.

2. Прыдзірлівы дробны судовы іск (уст.).

|| прым. кля́ўзны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кля́ўза, ‑ы, ж.

1. Уст. Прыдзірлівы дробны судовы іск.

2. Разм. Ілжывая дробязная скарга; нагавор, паклёп.

[Ад лац. clausula — агаворка, дадатковы артыкул.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Намова ’нагавор, паклёп’ (Гарэц., Др.), ’падгавор’ (Яруш.), ’дагавор, згода’ (Сцяшк.), а таксама намоў ’нагавор’ (Нас., Гарэц., Бяльк.), на́мо́ўка ’паклёп’ (Нас., Гарэц.), на́маўка ’загавор, урокі’ (Нік., Оч.), ст.-бел. намова ’нагавор, падбухторванне, парада’, ’нарада суддзяў’ (Гарб.). Ад намовіцца ’згаварыцца, дамовіцца’, гл. мова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)