навадні́ць, -вадню́, -ні́ш і -во́дніш, -ні́ць і -во́дніць; -во́днены; зак., што.
Запоўніць вельмі вялікай колькасцю каго-, чаго-н.
Н. рынак таварамі.
|| незак. навадня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. навадне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
навадні́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
навадню́ |
наво́днім
навадні́м |
| 2-я ас. |
наво́дніш
навадні́ш |
наво́дніце
навадніце́ |
| 3-я ас. |
наво́дніць
навадні́ць |
наво́дняць
навадня́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
навадні́ў |
навадні́лі |
| ж. |
навадні́ла |
| н. |
навадні́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
навадні́ |
навадні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
навадні́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
навадні́ць сов., прям., перен. наводни́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
навадні́ць, ‑вадню, ‑вадніш, ‑вадніць; зак., што.
Запоўніць вельмі вялікай колькасцю каго‑, чаго‑н. Лагер наваднілі ўзброеныя патрулі, аб’явілі яго на ваенным становішчы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навадня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да навадніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наво́днены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад навадніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навадне́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. навадняць — навадніць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наводни́ть сов., прям., перен. затапі́ць, мног. пазатапля́ць; (залить) залі́ць, мног. пазаліва́ць; (наполнить) напо́ўніць, мног. панапаўня́ць, запо́ўніць, мног. пазапаўня́ць; (только в перен. знач.) навадні́ць; см. наводня́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Аплаві́тна ’багата’, у выразе сытна і аплавітна (КТС). Польск. obfity < ст.-польск. opłwity ’багаты, шчодры’. Параўн. серб.-харв. о̀плавити ’заліць, затапіць, навадніць’. Пэўна, ад значэння такога тыпу — *оплавитный ’такі, што залівае, навадняе, робіць, што ўсяго ў дастатку’. Параўн. укр. опливати ’мець у дастатку’. Цікава, што ў старабеларускай і стараўкраінскай мовах ужывалася запазычанае з старапольскай ужо трансфармаванае обфитый, обфитость, обфитовать (Бярында, 147). Для тлумачэння семантыкі трэба ўлічваць яшчэ рус. дыял. оплавить сноп ’абмалаціць’, тое ж, што і обить сноп (Даль), ад чаго обилие ’багацце’ пры чэш. obilí ’збожжа’. Для этымалогіі польскага слова гл. Брукнер, 370.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)