машта́б
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
машта́б |
машта́бы |
| Р. |
машта́бу |
машта́баў |
| Д. |
машта́бу |
машта́бам |
| В. |
машта́б |
машта́бы |
| Т. |
машта́бам |
машта́бамі |
| М. |
машта́бе |
машта́бах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
машта́б, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Адносіны даўжыні лініі на карце, глобусе, чарцяжы і пад. да даўжыні ў натуры.
М. — дваццаць пяць кіламетраў у адным сантыметры.
2. перан. Размах, значэнне.
Шырокі м. будаўнічых работ.
У сусветным маштабе.
|| прым. машта́бны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
машта́б, -бу м., прям., перен. масшта́б;
м. ка́рты — масшта́б ка́рты;
у ма́савым ~бе — в ма́ссовом масшта́бе
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
машта́б, ‑у, м.
1. Велічыня, якая паказвае, у колькі разоў адлегласць на чарцяжы (плане, карце) менш або больш адлегласці ў натуры. Вася выказваў радасць, што яго работай зацікавіўся Коля, і зрабіў падрабязнае апісанне ўсіх частак ветра-рухавіка, прыклаўшы да апісання нават чарцяжы — з маштабамі, лічбамі. Якімовіч.
2. перан. Размах, значэнне. [Санкоўскі] быў важак маштабу калі не завода, то цэха на заводзе. Пестрак. [Буйскі] вяртаецца назад, у нямецкі тыл, разведчыкам буйнога маштабу, разведчыкам з надзвычайнымі заданнямі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Машта́б ’зменшаная велічыня на карце, плане адлегласці ў натуры’, ’размах, значэнне’ (ТСБМ). Праз польск. мову (mašětab) запазычана з ням. Maßstab ’тс’. Не выключана таксама і запазычанне лексемы з рус. масштаб.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
трохвёрстка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (разм., уст.).
Геаграфічная карта, якая мае маштаб тры вярсты ў цалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трохвярсто́вы, -ая, -ае.
1. Працягласцю ў тры вярсты.
Трохвярстовая дыстанцыя.
2. Які мае маштаб тры вярсты ў цалі.
Трохвярстовая карта.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
масшта́б машта́б, -бу м.;
в ма́ссовом масшта́бе у ма́савым машта́бе;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трохвёрстка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Геаграфічная карта, якая мае маштаб тры вярсты ў цалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трохкіламетро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
Разм. Геаграфічная карта, якая мае маштаб тры кіламетры ў сантыметры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)