мачавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. мачавы́ мачава́я мачаво́е мачавы́я
Р. мачаво́га мачаво́й
мачаво́е		 мачаво́га мачавы́х
Д. мачаво́му мачаво́й мачаво́му мачавы́м
В. мачавы́ (неадуш.)
мачаво́га (адуш.)		 мачаву́ю мачаво́е мачавы́я (неадуш.)
мачавы́х (адуш.)
Т. мачавы́м мачаво́й
мачаво́ю		 мачавы́м мачавы́мі
М. мачавы́м мачаво́й мачавы́м мачавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цысты́т, -у, М -ты́це, м. (спец.).

Вострае або хранічнае запаленне мачавога пузыра.

|| прым. цысты́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цыстаскапі́я, -і, ж. (спец.).

Метад даследавання ўнутранай паверхні мачавога пузыра з дапамогай цыстаскопа.

|| прым. цыстаскапі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цыстаско́п, -а, мн. -ы, -аў, м.

Медыцынскі інструмент для агляду поласці мачавога пузыра.

|| прым. цыстаско́пны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цыстаско́п, ‑а, м.

Інструмент для агляду поласці мачавога пузыра.

[Ад грэч. kýstis — мачавы пузыр і skopéō — гляджу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цысты́т, ‑у, М ‑тыце, м.

Вострае або хранічнае запаленне мачавога пузыра.

[Ад грэч. kýstis — мачавы пузыр.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыстаскапі́я, ‑і, ж.

Метад даследавання ўнутранай паверхні мачавога пузыра з дапамогай цыстаскопа.

[Ад грэч. kýstis — мачавы пузыр і skopéō — гляджу, назіраю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эндаско́п, ‑а, м.

Прыбор для агляду ўнутраных поласцей арганізма (страўніка, стрававода, мачавога пузыра і пад.).

[Ад грэч. éndon — унутры і skopeō — гляджу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мучы́льнік ’брусніцы (расліна), Vaccinum vitis-idaea L.’ (гродз., Кіс.). З мачыльнік, якое ад мачы́цца (гл.). Як і брушнічнік ’тс’ (чэрв.), настой з яго п’юць ад хваробы мачавога пузыра.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ По́сік ’надуты мачавы пузыр свінні, якім гуляюць дзеці, альбо з якога робяць капшукі’ (гродз., Мат. АС.; Бір. Дзярж.; Сцяшк. Сл., Шат., Сл. ПЗБ, Скарбы), драг. посюх ’тс’ (Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), ’мачавы пузыр’ (Клім.), ’канал ад мачавога пузыра’ (Сержп. Грам.); параўн. таксама рус. сіб. по́сик ’вонкавы мачавод самца’, чэш. posek ’палавы член быка’, славац. pasek ’тое ж у быка, каня, барана’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад ёлкага (гл.) з прыстаўкай по- і семантыкай выніковасці дзеяння, даслоўна ’вынік акання’ ці ’тое, што пырскае, сікае© Версія Махэка’ (473) аб прасл. *рея‑ькь, роды. да лат. penis ’пеніс, чэлес© грэч. πέος, πόσυη ’тс’, ст.-інд. pasas ’тс’ непрымальная.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)