мату́ля, -і, мн. -і, -ту́ль, ж.
Тое, што і мама.
|| прым. мату́лін, -а.
|| ласк. мату́лька, -і, ДМ -льцы, мн. -і, -лек, ж. (разм.); прым. мату́льчын, -а (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мату́ля
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
мату́ля |
мату́лі |
| Р. |
мату́лі |
мату́ль |
| Д. |
мату́лі |
мату́лям |
| В. |
мату́лю |
мату́ль |
| Т. |
мату́ляй
мату́ляю |
мату́лямі |
| М. |
мату́лі |
мату́лях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
мату́ля ж., ласк., разг. ма́тушка, ма́ма, ма́менька
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мату́ля, ‑і, ж.
Разм. ласк. Тое, што і мама.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мату́ля 1 (ласк.) ’маці’, мату́лечка, мату́лька ’мамачка’, ’пападдзя’ (ТСБМ, Нас., Яруш., ТС, КЭС, лаг.; гродз., горац., КЭС), светлаг. мату́ліца (лаянк.), ’маці’ (Мат. Гом.), матуля ’хрышчоная маці’ (Сцяц., Сцяшк. Сл., Сл. ПЗБ). Рус. смал., маск. матуля, мату́лечка ’мамачка’, польск. matula. Прасл. паўн. matulʼa. Да маці (гл.). Аб суфіксе ‑ulʼa гл. Слаўскі, SP, 1, 110–111; Сцяцко, Афікс. наз., 173.
Мату́ля 2 (ласк.) ’дзіцятка’ (Нас.). Утворана ад матаць (гл.) пры дапамозе суфікса ‑ulʼa (matulʼа спачатку азначала ’нешта заматанае, спавітае’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лю́бы, -ая, -ае.
Які выклікае пачуццё любові, карыстаецца любоўю; блізкі, дарагі, мілы.
Любая матуля.
Расставацца з любым (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мама́ня обл. маму́ля, -лі ж., мату́ля, -лі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мату́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.
Разм. Ласк. да матуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маму́ля разг., ласк. маму́ля, -лі ж., мату́ля, -лі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
галу́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; незак., каго.
Нар.-паэт. Песціць, мілаваць, лашчыць. Сына ў калысцы галубіць матуля. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)