мане́жыць, -жу, -жыш, -жыць; незак., каго.
1. Аб’язджаць каня па правілах манежнай язды (спец.).
2. перан. Мучыць, таміць (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мане́жыць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
мане́жу |
мане́жым |
| 2-я ас. |
мане́жыш |
мане́жыце |
| 3-я ас. |
мане́жыць |
мане́жаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
мане́жыў |
мане́жылі |
| ж. |
мане́жыла |
| н. |
мане́жыла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
мане́ж |
мане́жце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
мане́жачы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
мане́жыць несов., прям., перен. мане́жить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мане́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; незак., каго.
1. Спец. Аб’язджаць (каня) на правілах манежнай язды.
2. перан. Разм. Мучыць, таміць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мане́жить несов., прям., перен. мане́жыць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
памане́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго.
Манежыць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прамане́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., каго.
Разм. Манежыць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мане́жыцца ’манернічаць, крыўляцца’ (ТСБМ, Нас.), мане́жыць ’прывучаць, быць пераборлівым у ежы, быць свавольным’ (Нас.), ’балаваць’ (Касп.), манежна ’пястун, пястуха’, манежны ’манерны’ (Нас.), ваўк. манежыць ’выпрошваць’ (Сл. ПЗБ). Укр. маніжитися ’манернічаць’, ’песціцца’, рус. мане́жить ’зазнавацца, фарсіць’, ’песціць, балаваць’, манежный ’манерны, разбалаваны’, ’франтаваты’, польск. manierzyć się (Варш. сл., 2, 877). Кантамінаваная лексема, якая ўзыходзіць да манеж, аформленая пад уплывам манера, манерны і пры ад’ідэацыі нежны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мане́ж ’памяшканне або месца для коннага прывода малатарні, ваўначоскі і да т. п., ’месца верхавой язды’, ’арэна цырка’, ’пераносная загародка для дзяцей, якія пачынаюць хадзіць’, ’поле, дзе абучаюцца вайскоўцы’ (ТСБМ, П. С., Хрэст. дыял., Сцяшк., Смул., Шат., Сцяц.; дзярж., ганц., ДАБМ, к. 238). Запазычана з польск. maneż, якое з франц. manège < італ. maneggio ’кіраванне коньмі’ < італ. mano < лац. manus ’рука’ (SWO, 450; Голуб-Ліер, 301). Рус. мане́ж ’тс’ таксама з франц. мовы самастойным шляхам (Фасмер, 2, 568). Сюды ж мане́жыць ’аб’яжджаць каня паводле правіл манежнай язды’, ’мучыць, таміць’ (ТСБМ, Шат.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)