манда́т
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
манда́т |
манда́ты |
| Р. |
манда́та |
манда́таў |
| Д. |
манда́ту |
манда́там |
| В. |
манда́т |
манда́ты |
| Т. |
манда́там |
манда́тамі |
| М. |
манда́це |
манда́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
манда́т, -а, М -да́це, мн. -ы, -аў, м.
Дакумент, які пацвярджае тыя або іншыя правы і паўнамоцтвы прад’яўніка.
Дэпутацкі м.
|| прым. манда́тны, -ая, -ае.
Мандатная камісія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
манда́т, ‑а, М ‑даце, м.
1. Дакумент, які пацвярджае тыя або іншыя правы і паўнамоцтвы прад’яўніка. Дэпутацкі мандат. □ [Мілоўскі] заявіў, што ён хоча быць у ліку мабілізаваных [на харчразвёрстку], на што і атрымаў згоду. Як нарада скончылася, Мілоўскі ўзяў мандат і пайшоў дадому. Галавач.
2. Права кіраваць былой калоніяй Германіі або некаторай часткай тэрыторыі былой Асманскай імперыі, якое давалася Лігай нацый пасля першай сусветнай вайны краінам-пераможцам.
[Лац. mandatum — даручэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Манда́т ’паўнамоцтвы’, ст.-бел. мандатъ (мондатъ) ’каралеўскі ўказ’, ’выклік на суд’ (XIV ст.) запазычана са ст.-польск. mandat, якое з лац. mandātum ’даручэнне’ (Булыка, Лекс. запазыч., 57; Жураўскі–Крамко, Зб. Крапіве, 142).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мандата́рый, ‑я, м.
Спец.
1. Асоба, якая атрымала даручэннае, мандат ад манданта.
2. Капіталістычная дзяржава, якая атрымала мандат на кіраванне калоніяй, якая валодае мандатам.
[Лац. mandatarius — які атрымаў даручэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
імператы́ўны книжн., грам. императи́вный;
і. тон — императи́вный тон;
~ная фо́рма дзеясло́ва — императи́вная фо́рма глаго́ла;
○ і. манда́т — императи́вный манда́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
манда́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Спец. Асоба, якая дае каму‑н. даручэнне, мандат на што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэпута́т, -а, М -та́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Выбарны прадстаўнік, член выбарнай дзяржаўнай установы.
Гарадскі Савет дэпутатаў.
Д.
Нацыянальнага сходу.
2. Выбарная асоба, упаўнаважаная выконваць якія-н. даручэнні.
|| ж. дэпута́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.
|| прым. дэпута́цкі, -ая, -ае.
Д. мандат.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)