ма́йнік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ма́йнік |
| Р. |
ма́йніку |
| Д. |
ма́йніку |
| В. |
ма́йнік |
| Т. |
ма́йнікам |
| М. |
ма́йніку |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ма́йнік, -ку м., бот. ма́йник
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́йнік, ‑у, м.
Травяністая расліна сямейства лілейных з дробнымі духмянымі белымі кветкамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ма́йнік ’майнік, Majanthemum bifolium Wiggers’ (ТСБМ, Кіс.). Запазычанне з рус. майник ’тс’. Названа паводле таго, што цвіце ў маі. Аналагічна польск. majownik, majówka ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ма́йник бот. ма́йнік, -ку м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ма́ніца ’майнік, Majanthemum bifolium (L.) Fr.’ (навагр., Сцяшк. Сл.; в. Сляпянка, мін., КЭС). З ⁺майніца, якое з ма́йнік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кулі́на 1 ’спакойная затока ў рацэ’ (Жд. 3). Да кулѣ 2 (гл.).
◎ Кулі́на 2 ’майнік двухлісты, Majanthemum bifolium L.’ (Кіс.). Да каліна (гл.), назва якой суадносіцца з чырвоным колерам яе ягад. Майнік характарызуецца тым жа колерам. Параўн. яго сінанімічныя назвы: заячча кроў, перац (Кіс., 80).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Камяні́чка ’майнік двухлісты, Majanthenum bifolium L.’ (ельск., Жыв. сл.), да каманіца 2 (гл.). Назва паводле падабенства з касцяніцамі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перац 1 ’расліна Capsicum annuum L.’ (ТСБМ, Кіс., Яруш., ТС, Шат.; мін., Шн.), перац лугавы ’дзікі перац’ (чэрв., Сл. ПЗБ). З стараж.-рус. пьпьрь ’тс’ (1193 г.) < *pьpьrь (дакладней з яе формы пьпьрьць у выніку гаплалогіі пьпь > пь), якое з лац. piper < ст.-грэч. πέπερι < ст.-інд. poppalī ’тс’ (Фасмер, 3. 241).
Перац 2 ’майнік двухлісты, Majanthemum bifolium (L.) Fr.’ (гродз., Кіс.). Да перац 1 (гл.). Названы паводле падабенства лістоў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сардэ́чнік ’расліна Leonurus cardiaca L.’ (ТСБМ, Кіс.), ’майнік Majanthenum’ (Інстр. 2), ’фіялка духмяная Viola odorata L.’, ’скочкі Sempervivum tectorum L.’, ’кураслеп Anemone nemorosa L.’, ’фіялка палявая Viola arvensis Murr.’, ’чысцяк веснавы Ramunculus Ficaria L.’, ’рагулька палявая Consolida arvensis Opitz’ (Бейл.), ’лекавая расліна’ (Сцяшк.). Ад сардэ́чны, сэрца (гл.), таму што гэтыя расліны ўжываюцца ў народнай медыцыне пры хваробах сэрца (гл., напрыклад, Махэк₂, 572). Аналагічна і ў іншых славянскіх мовах, параўн. рус. серде́чник ’палявая гарчыца Cardamine pratensis L.’, чэш. srdečník ’розныя расліны, якія ужываюцца пры хваробах сэрца’, серб.-харв. ср̏дачица ’род раслін Leonurus’ і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)