лі́тавацца, -туюся, -туешся, -туецца; -туйся; незак., над кім-чым.

Берагчы, праяўляць літасць, міласэрнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

літава́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. літу́юся літу́емся
2-я ас. літуе́шся літу́ецеся
3-я ас. літу́ецца літу́юцца
Прошлы час
м. літава́ўся літава́ліся
ж. літава́лася
н. літава́лася
Дзеепрыслоўе
цяп. час літу́ючыся

Іншыя варыянты: лі́тавацца.

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лі́тавацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. лі́туюся лі́туемся
2-я ас. лі́туешся лі́туецеся
3-я ас. лі́туецца лі́туюцца
Прошлы час
м. лі́таваўся лі́таваліся
ж. лі́тавалася
н. лі́тавалася
Загадны лад
2-я ас. лі́туйся лі́туйцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час лі́туючыся

Іншыя варыянты: літава́цца.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

літава́цца несов., страд., уст., см. пая́цца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

літава́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. літу́ецца літу́юцца
Прошлы час
м. літава́ўся літава́ліся
ж. літава́лася
н. літава́лася
Дзеепрыслоўе
цяп. час літу́ючыся

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лі́тавацца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак., над кім-чым.

Шкадаваць, берагчы каго‑, што‑н. Лёс над ім літаваўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пая́ться страд. пая́цца, уст. літава́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

щади́ться страд.

1. шкадава́цца; мі́лавацца; лі́тавацца;

2. берагчы́ся, ашчаджа́цца; шкадава́цца; шанава́цца; см. щади́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Лі́таваць ’берагчы каго-небудзь, шкадаваць’ (ТСБМ), літава́ць ’тс’ (Нас., Гарэц.), літава́цца ’літасцівіцца’ (Нас.), літоваць ’ныць, моцна балець’ (ТС), ст.-бел. литовати ’шкадаваць, берагчы’, запазычана са ст.-польск. litować ’праяўляць спачуванне, літасць’ < ст.-польск. lutować < паўн.-прасл. ljutovati ’злавацца, шалець’ < ljutъ ’люты’ (Слаўскі, 4, 305; Булыка, Лекс. запазыч., 133). Да лю́ты (гл.). Махэк₂ (337) родніць чэш. litovati ’шкадаваць’ з ням. leid.

Літава́ць ’паяць, плавіць’ (ТСБМ, Нас., Гарэц.), літава́цца ’плавіцца’ (Нас.). З польск. litować, lutować ’паяць’, якое з с.-в.-ням. loeten, ням. löten < Lot ’сплаў металу’ < с.-в.-ням. lōt ’тс’ (Слаўскі, 4, 390). Сюды ж літоўшчык ’ліцейшчык, паяльшчык’ (Нас.). Неабгрунтавана Карскі (Белорусы, 1, 137), які суадносіць з літ. litúoti ’паяць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перепа́иватьсяII несов., страд.

1. пая́цца, перапа́йвацца, літава́цца, пераліто́ўвацца;

2. перапа́йвацца, пераліто́ўвацца; см. перепа́иватьII.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)