лі́пнуць, -ну, -неш, -не; ліп, лі́пла; -ні; незак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), да каго-чаго. Прыліпаць, прыставаць.
Гразь ліпне да абутку.
2. перан., да каго-чаго. Назойліва прыставаць (разм.).
Ён ліпне да яе.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і зліпацца.
Вочы ліпнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лі́пнуць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
лі́пну |
лі́пнем |
| 2-я ас. |
лі́пнеш |
лі́пнеце |
| 3-я ас. |
лі́пне |
лі́пнуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
лі́п |
лі́плі |
| ж. |
лі́пла |
| н. |
лі́пла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
лі́пні |
лі́пніце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
лі́пнучы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лі́пнуць несов.
1. ли́пнуть, пристава́ть;
папе́ра лі́пне да па́льцаў — бума́га ли́пнет (пристаёт) к па́льцам;
2. перен., разг. ли́пнуть, пристава́ть; льнуть;
ён лі́пне да ўсіх як смала́ — он ли́пнет (пристаёт) ко всем как смола́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лі́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. ліп, ‑ла; незак.
1. (1 і 2 ас. не ужыв.), да каго-чаго. Прыставаць, прыліпаць. Мяккія пушынкі снегу ападалі на зямлю, ліплі да вопраткі, да твару. Кавалёў. На лоб налазяць і ліпнуць мокрыя валасы. Скрыган.
2. Разм. Шчыльна прыціскацца да чаго‑н. Было.. [гразі на вуліцы] столькі, што часта даходзіла да галовак колаў; людзі звычайна ліплі бліжэй да платоў. Мележ. // перан. Гарнуцца да каго‑н. Дзеці ліплі да дзеда. □ Як і даўней, хлопцы цураліся.. [Ігнася] і не любілі. Ігнась таксама не надта ліп да іх, больш адзін быў. Мурашка. // перан. Аблепліваць, усыпаць. Усё больш і больш назойліва лезлі да людзей камары. Яны ліплі да твару, да рук, да ног, усмоктваліся ў чалавечае цела. Галавач.
3. перан. Разм. Назойліва прыставаць да каго‑н. Вяртацца з пустымі рукамі было няёмка. Хоць што-небудзь ды трэба ўзяць. Абы для апраўдання, для адводу вачэй было. Каб не ліплі людзі, не выдумлялі лішняга. Кандрусевіч.
•••
Ліпнуць смалой — настойліва, надакучліва прыставаць да каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лі́пнуць ’прыліпаць’, ’шчыльна прыціскацца’, ’прыставаць’ (Яруш., Бяльк., Шат., ТСБМ). Укр. липнути, рус. липнуть, польск. lipnąć, н.-луж. lipnuś, чэш. lipnouti, славац. lipnúť, славен. pri‑lípniti. Прасл. lьpnǫti. Пазней адбылася мена галоснага асновы ў ‑i‑ пад уплывам (pri)lipati (Слаўскі, 4, 275).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ліпнуць, прыліпаць, наліпаць, прыклейвацца, прыставаць; брацца (разм.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ли́пнуть несов., прям., перен. лі́пнуць, прыстава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
льнуть несов.
1. гарну́цца, хіну́цца, хілі́цца; (прислоняться, прижиматься) тулі́цца, лі́пнуць;
2. (подольщаться) ла́шчыцца, падла́шчвацца, лі́пнуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ту́флі, ‑фель і фляў; адз. туфель, ‑фля, м.
Абутак, які закрывае нагу не вышэй шчыкалаткі. Парусінавыя туфлі. □ Да туфляў ліпнуць збітыя пялёсткі люцікаў і нейкае яшчэ зусім зялёнае травяное насенне — круп[ы]. Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)