лу́гам

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
лу́гам - -

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лу́г

‘сенажаць’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. лу́г лугі́
Р. лу́гу луго́ў
Д. лу́гу луга́м
В. лу́г лугі́
Т. лу́гам луга́мі
М. лу́зе луга́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Лугі́

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Лугі́
Р. Луго́ў
Д. Луга́м
В. Лугі́
Т. Луга́мі
М. Луга́х

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Лу́г

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Лу́г
Р. Лу́га
Д. Лу́гу
В. Лу́г
Т. Лу́гам
М. Лу́зе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лу́г

‘шчолак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. лу́г
Р. лу́гу
Д. лу́гу
В. лу́г
Т. лу́гам
М. лу́зе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Крыжы́-Лу́г

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Крыжы́-Лу́г
Р. Крыжы́-Лу́га
Д. Крыжы́-Лу́гу
В. Крыжы́-Лу́г
Т. Крыжы́-Лу́гам
М. Крыжы́-Лу́зе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

залужы́ць, ‑лужу, ‑лужыш, ‑лужыць; зак., што.

Спец. Зрабіць лугам, ператварыць што‑н. у луг. Залужыць балота.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ара́ць, ару, арэш, арэ; аром, араце; незак. што і без дап.

Апрацоўваць зямлю плугам. Араць на зіму. □ Хто тры разы арэ, той тры снапы бярэ. Прыказка. Каб свінні рогі, арала б дарогі. Прыказка. Як ні ары, абы чорным дагары. Прымаўка. Ой, пайду я лугам, лугам, Дзе мой мілы арэ плугам. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тума́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Згушчэнне дробных кропелек вады або ледзяных крышталікаў у прыземных слаях атмасферы, якое робіць паветра непразрыстым.

Над лугам слаўся густы т.

2. Непразрыстая заслона дыму, пылу і пад.

Махорачны т.

3. перан. Тое, што перашкаджае правільна ўспрымаць і разумець навакольны свет.

Т. у галаве.

|| прым. тума́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Бу́чыць ’заліваць бялізну лугам’ (Бяльк.), бук ’бочка, у якой заліваюць бялізну лугам’ (Бяльк.). Рус. би́чить ’тс’. Запазычанне з с.-н.-ням. bûken ’тс’ (ням. bauchen; да герм. сувязей ням. слова і этымалогіі гл. Клюге, 56). Мацэнаўэр, Cizí sl., 121 (але памылкова аб паходжанні ням. слова); Бернекер, 99; Фасмер, 1, 256. Шанскі (1, Б, 242) хоча бачыць тут славянскае гукапераймальнае слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)