ло́гава
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ло́гава |
ло́гавы |
| Р. |
ло́гава |
ло́гаваў |
| Д. |
ло́гаву |
ло́гавам |
| В. |
ло́гава |
ло́гавы |
| Т. |
ло́гавам |
ло́гавамі |
| М. |
ло́гаве |
ло́гавах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ло́гава, -а, мн. -ы, -аў, н.
1. Паглыбленне ў зямлі, якое служыць жыллём зверу.
Воўчае л.
2. перан. Месца размяшчэння варожых сіл (разм.).
Фашысцкае л.
3. перан. Убогае жыллё; неахайная пасцель чалавека (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́гава ср.
1. прям., перен. ло́гово, берло́га ж.;
2. см. ло́гавішча 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ло́гава, ‑а, н.
1. Паглыбленне ў зямлі, якое служыць жыллём зверу. У пачатку снежня мядзведзіца залягла ў сваім логаве і заснула на ўвесь зімовы час. В. Вольскі. // перан. Разм. Жыллё, пасцель чалавека (звычайна непрыгляднае, неахайнае). Сям’я спала на зямлі ў саламяным логаве, ратуючыся ад холаду. Якімовіч. Сам Іванюк ляжаў у сваім логаве, змяўшы нагамі даматканую коўдру і збіўшы падушку ў нейкі брудны камяк. Колас.
2. перан. Разм. Месца размяшчэння варожых сіл. Майстрэнка з дзвюма баявымі групамі .. нечакана наляцеў на фашысцкае паліцэйскае логава. Казлоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Логава ’месца, дзе знаходзіцца воўчы вывадак’, ’паглыбленне ў зямлі, якое служыць жыллём зверу’, ’бярлога’, ’неахайныя жыллё, пасцель чалавека’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), логыва (Бяльк.), логва (Шат.), ло́гаво (Сцяшк.), логво́, ло́гово (ТС), логва, логвіска, логавіска, логвішча, логмішча (Сл. ПЗБ, ТС, Мат. Гом., Сцяшк.), лун. лы́гвіско ’тс’ (Шатал.), логавіна (Сцяшк.), логвіна ’тс’ (лаг., Жд. 2). Укр. лігво́, логво́, лі́гвище, лого́виско, лі́гвиско, ло́гово ’тс’, рус. логово, логовище, логво, варон. ло́гва, арханг. логовина, а таксама лежбище. Усх.-слав. утварэнне. Да прасл. log‑/leg‑ > ляга́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бярло́г, берлагу́, мн. берлагі́, берлаго́ў, м.
Зімовае логава мядзведзя.
|| прым. бярло́гавы, -ая, -ае і бярло́жны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́гавішча, -а, мн. -ы, -ішч і -аў, н.
1. Тое, што і логава.
2. Тое, што і лежня.
Л. цюленяў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́гово ср. ло́гава, -ва ср.; (берлога) бярло́г, род. берлагу́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Лагаві́шча ’логава, месца, дзе знаходзіцца воўчы вывадак’ (Сцяшк.), лагавішча ’бярлога, логава’ (Мат. Гом.). Да логавішча (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бярло́г, берлагу, м.
Зімовае логава мядзведзя. У спешцы ж пад бярлог [мядзведзь] Мясціну падабраў благую. Корбан. // Свіное логава. У адным хляве і берлагу І нават ад адной свінні Радзіліся яны — Адзін Руды, другі Падласы. Крапіва. // Разм. іран. Жыллё. [Віктар] — Казакі прыехалі не дзезерціраў лавіць, а пані Відацкае бярлог сцерагчы. Лобан. // Разм. Неакуратная, непрыбраная пасцель. Распарола мой сяннік ты, Развярнула мой бярлог. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)