ле́пка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ле́пка |
| Р. |
ле́пкі |
| Д. |
ле́пцы |
| В. |
ле́пку |
| Т. |
ле́пкай
ле́пкаю |
| М. |
ле́пцы |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ле́пка, -і, ДМ -пцы, ж.
1. гл. ляпіць.
2. Пра якасць апрацоўкі, выяўленне аб’ёмнасці (скульптуры, малюнка).
Цудоўная л.
3. Тое, што вылеплена.
Сцены вызначаліся прыгожай лепкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ле́пка, ‑і, ДМ ‑пцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. ляпіць (у 1 знач.). // Пра характар, якасць апрацоўкі, выяўлення аб’ёмнасці (скульптуры, карціны, малюнка). Цудоўная лепка.
2. Тое, што вылеплена. Нарада адкрылася ў прыгожай утульнай зале з двух’яруснымі балконамі, з адмысловай лепкай на сценах. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляпі́ць, ляплю́, ле́піш, ле́піць; ле́плены; незак.
1. што і без дап. Ствараць, рабіць якія-н. фігуры з пластычнага, мяккага матэрыялу.
Л. бюст.
Не святыя гаршкі лепяць (прыказка: хоць і цяжка, але зможам, справімся).
2. Будаваць, майстраваць, карыстаючыся якім-н. вязкім матэрыялам.
Л. сцяну.
3. Размяшчаць адно за другім, не пакідаючы свабоднага месца.
Л. літару за літарай.
4. што. Тое, што і прыклейваць (разм.).
Л. маркі.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). 3 сілай ісці (пра мокры снег).
Снег лепіць у вокны.
|| зак. вы́лепіць, -леплю, -лепіш, -лепіць; -леплены (да 1 знач.), наляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 2 знач.), зляпі́ць, зляплю́, зле́піш, зле́піць; зле́плены (да 1 знач.) і заляпі́ць, -ляплю́, -ле́піш, -ле́піць; -ле́плены (да 3 знач.).
|| наз. ле́пка, -і, ДМ -пцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пу́зе ’апоўзіны’: насячы пу́зя (пін., Лепка, вусн. паведамлю Відаць, трансфармаванае ў мове перасяленцаў з Навагрудчыны (з 1888 г.) палес. паўзе ’тс’ (гл. апоўзінах магчыма, у выніку характэрнага для часткі навагрудскіх гаворак чаргавання оў > у (вук ’воўк’, пу́ны ’поўны’ і пад.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ка́фля, ‑і, ж.
Керамічны выраб для абліцоўкі сцен і печаў у выглядзе пліткі, вугла, часткі карніза. Бліскучыя каляровыя кафлі, якімі аздабляюцца ўсе будынкі, захоўваюць свой колер па працягу трохсот — чатырохсот гадоў. В. Вольскі. / у знач. зб. — Гэта ж мы з вамі ляльку, а не кватэру зрабілі, кухня і ванна абкладзены белаю кафляю, падлога паркетная, на столі лепка... Арабей. Другі куток [пакоя] займала прыгожая грубка з узорыстай цёмнай кафлі. Васілевіч.
[Ням. Kachel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вая́ние ср., уст., высок.
1. (искусство ваять) скульпту́ра, -ры ж.;
шко́ла жи́вописи и вая́ния шко́ла жы́вапісу і скульпту́ры;
2. (процесс лепки) ле́пка, -кі ж.; (процесс резьбы) разьбя́рства, -ва ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)