ла́сы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ла́сы ла́сая ла́сае ла́сыя
Р. ла́сага ла́сай
ла́сае		 ла́сага ла́сых
Д. ла́саму ла́сай ла́саму ла́сым
В. ла́сы (неадуш.)
ла́сага (адуш.)		 ла́сую ла́сае ла́сыя (неадуш.)
ла́сых (адуш.)
Т. ла́сым ла́сай
ла́саю		 ла́сым ла́сымі
М. ла́сым ла́сай ла́сым ла́сых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ла́сы, -ая, -ае.

1. Вельмі смачны.

Л. кусок.

2. на што і да чаго. Які мае асаблівую цягу да чаго-н.; прагны; які выражае ахвоту, захапленне.

Л. да смятаны.

Паглядаць ласа (прысл.). Л. як кот на каўбасы (прымаўка). Л. на чужыя прыпасы (прымаўка).

|| наз. ла́сасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́сы

1. (на што і да чаго) ла́комый (до чего), па́дкий;

2. ла́комый, сла́дкий;

л. кусо́к — ла́комый кусо́к;

◊ л. на чужы́я прыпа́сы — погов. беру́т зави́дки на чужи́е пожи́тки;

л. як кот на каўба́сы — погов. слю́нки теку́т (у кого)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ла́сы, ‑ая, ‑ае.

1. Вельмі смачны. Ласы кусок.

2. на што, да каго‑, чаго‑н. Які мае асаблівую цягу да каго‑, чаго‑н.; прагны, сквапны. Жвавы, гладкі конік рупліва перабіраў нагамі і весела ёкаў: відаць, не толькі сенам кормлены, але і да аўса ласы. Новікаў. Ласы на чужыя прыпасы. Прыказка. // Разм. Які выражае ахвоту, захапленне, прагнасць; ахвочы. Гаспадар .. таксама меў ласае вока на дачку пана каморніка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ла́сы, ласый ’ахвочы да ласункаў’ (Нас., Яруш., ТСБМ, КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах., Растарг.), ’прагны’ (Бес., Бяльк., Шат.), ’смачны, прынадны’ (ТСБМ, Янк. БП, Нік. Очерки). Укр. ласий, рус. ласый, польск. łasy ’тс’. Паўн.-слав. lasъ ’прагны, ласы’ — роднаснае з прасл. las‑ka, lasiti sę (Слаўскі, 5, 30–31). Бернекер (1, 692), Бартоламе (IF, 3, 195), Мее₄ (342), Траўтман (150), Покарны (654), Махэк₂ (321), Фасмер (2, 464) збліжаюць прасл. lasъ са ст.-інд. láṣati ’жадае’, abhi‑lāṣas ’жаданне’, ст.-грэч. λιλαίομαι ’жадаю’, λαστη πόρνη ’насмешка’, лац. lascivus ’гарэза’, гоц. lustus, ст.-в.-ням. lust ’радасць’. Сюды ж ла́саваць ’парушаць недазволенае з ласункаў’ (Нас., Гарэц.), ’частаваць ласункамі’, ла́савацца, ла́соваті ’атрымліваць асалоду’ (ТС), ласейшы ’смачнейшы’ (Сл. паўн.-зах.), ласун, ласонік, ласік, ласько, ласунчык ’той, хто любіць паласавацца’ (ТС, Гарэц., Нас., Яруш., Клім., Бяльк., Касп., Шат., Мат. Гом., КЭС, лаг.), ласоўка, ла́саўка, ласуння, ласоха, ласу́ха ’ласуха’ (Бяльк., ТС, Яруш., Касп., Нас.; віл., паст., драг., Сл. паўн.-зах., З нар. сл., Шат., КЭС, лаг.), ласунак, ласункі (ТСБМ; пух., Сл. паўн.-зах.), ласонікі (КЭС, лаг.) светлаг. ла́саўка (Мат. Гом.), ласікі (Нас.), ла́саўства ’ласунак’ (Касп.), ’ласая ежа’, ’прысмакі’ (Касп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ла́сасць гл. ласы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разла́саваны, -ая, -ае.

Які разласаваўся, стаў вельмі ласы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кабані́на, -ы, ж.

Мяса кабана.

Воўк да кабаніны вельмі ласы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ахво́чы, -ая, -ае (разм.).

1. Ласы на што-н.

А. на салодкае.

2. Руплівы, старанны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́дкий ла́сы; ахво́чы;

он па́док до сла́дкого ён ла́сы на сало́дкае (ахво́чы да сало́дкага).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)