лампа́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. лампа́да лампа́ды
Р. лампа́ды лампа́д
Д. лампа́дзе лампа́дам
В. лампа́ду лампа́ды
Т. лампа́дай
лампа́даю		 лампа́дамі
М. лампа́дзе лампа́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лампа́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -па́д, ж.

Каганец, які выкарыстоўваецца ў хрысціянскім набажэнстве.

Л. напаўняецца ялеем і запальваецца перад абразамі.

|| памянш. лампа́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

|| прым. лампа́дны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лампа́да ж. лампа́да

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лампа́да лампа́да, -ды ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лампа́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

Невялікая пасудзіна з кнотам на паплаўку і алеем, якая запальваецца перад абразамі. Тарасіха стаіць тварам да абразоў, перад якімі гарыць лампада. Асіпенка. Бабуля запальвала ля абраза лампаду. П. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лампа́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Памянш. да лампада; тое, што і лампада. Ягупла падняўся і пачаў разглядаць багата прыбраныя на куце іконы, перад якімі вісела лампадка. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свяці́льня, -і, мн. -і, -лень і -льняў, ж. (уст.).

1. Асвятляльная прылада ў выглядзе невялікай бляшанай лямпы, у якую налівалася масла, тлушч і пад.

2. Лампада, плошка з запаленым маслам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Лампа́д, лампада, лампадка, лампадка ’пасудзіна з кнотам і алеем, якая запальваецца перад абразамі’ (Мат. Гом., ТСБМ, Сцяшк., Сл. паўн.-зах.), укр. лампада, ст.-рус. лампада, ломпада, ламбада, ц.-слав. ламъпада Заназычана са с.-грэч. λαμπάδα, якое са ст.-грэч. λαμπάς, -άδος ’факел’, ’сонца’, ’маланка’ (Бернекер, 1, 689; Фасмер, 2, 455).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

агні́ца, ‑ы, ж.

Невялікая пасудзіна з кнотам, якая напаўняецца драўняным маслам і запальваецца перад абразамі; лампада. Па харомах вяльмож і царкоўных званіцах Анямеў п’яны спеў і патухлі агніцы. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свети́льник м.

1. уст. (лампада, плошка) кагане́ц, -нца́ м.;

2. (большая лампа) свяці́льня, -ні ж.;

3. перен. (светоч) све́тач, -ча м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)