ламаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Перавозчык цяжкіх грузаў (разм.).
Л. прывёз дровы.
2. Парода дужых коней, на якіх перавозяць вялікі груз.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ламаві́к
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ламаві́к |
ламавікі́ |
| Р. |
ламавіка́ |
ламавіко́ў |
| Д. |
ламавіку́ |
ламавіка́м |
| В. |
ламавіка́ |
ламавіко́ў |
| Т. |
ламавіко́м |
ламавіка́мі |
| М. |
ламавіку́ |
ламавіка́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ламаві́к, -ка́ м., в разн. знач. ломови́к; (об извозчике — ещё) ломово́й изво́зчик; (о лошади — ещё) тяжелово́з
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ламаві́к, ‑а, м.
1. Перавозчык цяжкіх грузаў. І ламавікі і рамізнікі з горада і ўсе аколічныя вёскі кожны дзень давалі каменданту .. фурманкі. Баранавых. // Фурманка, прыстасаваная для перавозкі такіх грузаў. Павольна сунецца абоз ламавікоў — на нязвыкла нізкіх калёсах нагружана жалезнае ламачча. «Беларусь».
2. Конь для перавозкі цяжкіх грузаў; цяжкавоз. У горад селянін прыехаў на кірмаш. І вось убачыў тут асілак наш, Што грузныя ламавікі Пудоў па сто вязуць мукі. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ламаві́к 1 ’зборшчык утыльсыравіны, металалому’ (Сцяшк.) — новае ўтварэнне. Параўн. рус. ломовое железо ’металалом’. Ламавік ’перавозчык цяжкіх грузаў’, ’конь для перавозкі цяжкіх грузаў’ (ТСБМ), відавочна, запазычана з рус. мовы (параўн. Даль₃, 2, 686). Гл. ламавік 2.
Ламавік 2, лъмаві́к, лымаві́к, лымаві́на ’здаравяка’ (міёр., З нар. сл., Яўс.), рус. ломовик ’асілак, здаравяка’, лом ’моцны, фізічна здаровы чалавек’, ломовина ’тс’, ’няўклюда, нязграбны ў рухах’. Да лама́ць (гл.). Утворана ад ⁺ламавы, рус. ломовой ’цяжкі, бялізны, нязграбны’. Параўн. семантычна блізкае літ. āp‑lamas ’нязграбны, нязручны’. Чэш. і славац. lomový фармальна да ⁺ламавы, але адрозніваецца семантыкай (’які колецца ў кар’еры’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
першэро́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Конь-ламавік буйной і вынослівай пароды.
|| прым. першэро́нскі, -ая, -ае.
Першэронская парода.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цяжкаво́з, -а, мн. -ы, -аў, м.
Парода рабочых коней, якія выкарыстоўваюцца для перавозкі вялікіх грузаў, ламавік.
|| прым. цяжкаво́зны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ломови́к в разн. знач. ламаві́к, -ка́ м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тяжелово́з (лошадь) ламаві́к, -ка́ м., цяжкаво́з, -за м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цяжкаво́з, ‑а, м.
Парода рабочых коней, якія выкарыстоўваюцца для перавозкі вялікіх грузаў; ламавік. Запрэжаныя па чатыры і тры пары цяжкавозы, напнуўшыся, цягнулі рознакаліберныя гарматы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)