ла́да

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ла́да ла́ды
Р. ла́ды ла́д
Д. ла́дзе ла́дам
В. ла́ду ла́д
Т. ла́дай
ла́даю
ла́дамі
М. ла́дзе ла́дах

Крыніцы: sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ла́да

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ла́да ла́ды
Р. ла́ды ла́д
Д. ла́ду ла́дам
В. ла́ду ла́д
Т. ла́дам ла́дамі
М. ла́дзе ла́дах

Крыніцы: sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

руці́на, -ы, ж.

Боязь змен, кансерватызм і застой у справах, ладзе жыцця.

|| прым. руці́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́д

‘дзяржаўная ці грамадская сістэма; уклад жыцця; настрой; сістэма, склад мовы і інш.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. ла́д
Р. ла́ду
Д. ла́ду
В. ла́д
Т. ла́дам
М. ла́дзе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ла́д

‘дзяленне на грыфе струннага музычнага інструмента; клавіша, клапан музычнага інструмента’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ла́д лады́
Р. ла́да ладо́ў
Д. ла́ду лада́м
В. ла́д лады́
Т. ла́дам лада́мі
М. ла́дзе лада́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прада́жнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць прадажнага (у 3, 4 знач.). Прадажнасць усіх пачуццяў пры ладзе капіталізму знайшла сваё выдатнае выяўленне ў шмат якіх мастацкіх творах. Кучар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гра́фства, ‑а, н.

1. Графскі тытул.

2. Зямля, якая знаходзілася пры феадальным ладзе ва ўладанні графа.

3. Буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Англіі, Ірландыі, ЗША і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укла́сці², -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак., што.

Стварыць, напісаць што-н., падабраўшы і аб’яднаўшы якія-н. матэрыялы.

У. слоўнік.

У. зборнік практыкаванняў.

|| незак. уклада́ць, -а́ю. -а́еш, -а́е.

|| наз. уклада́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дакла́д¹, -а, М -ла́дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Публічнае паведамленне: разгорнутае асвятленне якой-н. тэмы.

Навуковы д.

Абмеркаванне даклада.

2. Вуснае ці пісьмовае паведамленне кіраўніку ўстановы аб службовых справах.

Д. дырэктару.

3. Паведамленне аб прыходзе наведвальніка.

Без даклада не ўваходзіць.

|| прым. дакладны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).

Дакладная запіска.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падкла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; падкладзі́; -ла́дзены; зак.

1. што. Палажыць пад што-н.

П. падушку пад галаву.

2. што і чаго. Кладучы, дадаць.

П. кашы на талерку.

3. што. Палажыць тайком, з якім-н. намерам.

П. ананімнае пісьмо.

|| незак. падклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)