ку́піна, -ы, мн. -ы, -пі́н, ж.

Грудок сухой, цвёрдай зямлі на нізкім або балоцістым месцы, аброслы мохам, травой.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ку́піна

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. Ку́піна
Р. Ку́піна
Д. Ку́піну
В. Ку́піна
Т. Ку́пінам
М. Ку́піне

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ку́піна

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. ку́піна ку́піны
Р. ку́піны ку́пін
Д. ку́піне ку́пінам
В. ку́піну ку́піны
Т. ку́пінай
ку́пінаю		 ку́пінамі
М. ку́піне ку́пінах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ку́піна ж. ко́чка;

◊ пне́цца як жа́ба на ~ну — ле́зет как лягу́шка на ко́чку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́піна, ‑ы, ж.

Кучка зацвярдзелай зямлі на нізкім або балоцістым месцы, аброслая травой, мохам. Мохавая купіна на балоце. Зразаць купіны на лузе. Пераскокваць з купіны на купіну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ку́піна 1 ’кучка зацвярдзелай зямлі на нізкім або балоцістым месцы, аброслая травой, мохам’ (ТСБМ, Касп., ТС, Нік. Очерки, З нар. сл., Федар., Яруш., Сержп. Ск., Яшк., Кліх, Сл. паўн.-зах.). Укр. купина ’рачная выспачка’, рус. купина ’тс’, польск. kępina, в.-луж. kupa, н.-луж. kupa ’выспачка’. Параўн. літ. kam̃pas ’мясцовасць’, лац. campus ’поле’ (Бернекер, 1, 600; Фасмер, 2, 420).

Ку́піна 2 ’цярновы куст’ (Булг.). Запазычанне са ст.-слав. кѫпина ’тс’ у біблейскім тэксце.

Ку́піна 3 ’скабіёза жоўтая, Scabiosa ochroleuca L.’ (Кіс.). Да купа 1 (гл.). Пра семантычную сувязь гэтых слоў сведчаць такія сінанімічныя назвы, як каўтуннік і гузікі. Параўн. купена (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ко́чка ку́піна, -ны ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ускудла́чыцца, ‑лачуся, ‑лачышся, ‑лічыцца; зак.

Тое, што і ускудлаціцца. Валасы.. [Перагуда], даўно не стрыжаныя, ускудлачыліся і, як купіна, ляжалі на падушцы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Кіч ’купіна’ (Касп., Шн.). Да куча 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Купе́на ’купена многакветкавая, Polygonatum Moench multiflorum (L.)’ (Нас., Кіс., Касп., Гарэц.). Да купах (гл.), улічваючы форму карэнішча (БелСЭ, 6, 204) і такія сінонімы да назвы лекавай купены, як пупнік, грыжнік. Словаўтварэнне нерэгулярнае. Ці не да купіна? Параўн. купіна 3 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)