крышта́ль
‘цвёрдае цела ў форме мнагагранніка’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
крышта́ль |
крышталі́ |
| Р. |
крышталя́ |
крышталёў |
| Д. |
крышталю́ |
крышталя́м |
| В. |
крышта́ль |
крышталі́ |
| Т. |
крышталём |
крышталя́мі |
| М. |
крышталі́ |
крышталя́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
крышта́ль
‘від шкла’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
крышта́ль |
| Р. |
крышталю́ |
| Д. |
крышталю́ |
| В. |
крышта́ль |
| Т. |
крышталём |
| М. |
крышталі́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
крышта́ль, ‑я, м.
Цвёрдае цела, якое мае натуральную форму мнагагранніка. Крышталі кварцу. Крышталі солі.
[Грэч. krystallos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марганцо́ўка, -і, ДМ -цо́ўцы, ж. (разм.).
Крышталі марганцавакіслага калію, а таксама раствор гэтых крышталёў, які выкарыстоўваецца як сродак дэзынфекцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рубі́дыевы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да рубідыю. Рубідыевыя крышталі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крышталізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.
Ператварыць (ператвараць) у крышталі.
|| зак. таксама закрышталізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны.
|| наз. крышталіза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тапа́з, -у, мн. -ы, -аў, м.
Мінерал з групы сілікатаў, асобныя крышталі якога дзякуючы бляску і прыгожаму колеру выкарыстоўваюцца як каштоўныя камяні.
|| прым. тапа́завы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
марганцо́ўка, ‑і, ДМ ‑цоўцы, ж.
Разм. Крышталі або раствор марганцавакіслага калію.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закрышталізава́цца, ‑зуецца; зак.
Перайсці ў крышталічны стан, ператварыцца ў крышталі. Раствор закрышталізаваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саліцы́лавы, -ая, -ае.
У выразах: саліцылавая кіслата — арганічнае злучэнне, якое выкарыстоўваецца для прыгатавання лекавых рэчываў і фарбавальнікаў; саліцылавы спірт — бясколерныя крышталі арганічнага паходжання, якія выкарыстоўваюцца як сродак абязбольвання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)