крытэ́рый

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. крытэ́рый крытэ́рыі
Р. крытэ́рыю крытэ́рыяў
Д. крытэ́рыю крытэ́рыям
В. крытэ́рый крытэ́рыі
Т. крытэ́рыем крытэ́рыямі
М. крытэ́рыі крытэ́рыях

Іншыя варыянты: крытэ́р.

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

крытэ́рый, -ю, мн. -і, -яў, м. (кніжн.).

Прыкмета, на аснове якой даецца ацэнка чаму-н., робіцца класіфікацыя чаго-н.

К. для падзелу твораў мастацтва.

К. для вызначэння пераможцаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крытэ́рый, -рыю м. крите́рий;

○ к. і́сціны — крите́рий и́стины

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крытэ́рый, ‑я, м.

Прызнак, на аснове якога праводзіцца ацэнка, азначэнне або класіфікацыя чаго‑н.; мерка. Пытанне аб сутнасці і назначэнні мастацтва служыць у класавым грамадстве крытэрыем падзелу мастакоў на два лагеры. У. Калеснік. Мастацкая літаратура служыць крытэрыем, на які прыходзіцца раўняцца пры адборы ў літаратурную мову розных моўных выяўленчых сродкаў. Шакун.

•••

Крытэрый ісціны (кніжн.) — мерка для вызначэння правільнасці, дакладнасці нашых ведаў, адпаведнасці нашых адчуванняў, уяўленняў, паняццяў аб’ектыўнай рэальнасці.

[Ад грэч. kritērion — сродак для суджэння, рашэння.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Крытэ́рый ’прызнак, на аснове якога праводзіцца ацэнка’ (ТСБМ). Запазычана праз рус. критерий з нямецкай мовы (менш верагодна з французскай). Параўн. ням. Kriterium, франц. criterium. Слова аформілася па аналогіі з запазычаннямі з класічных моў (Шанскі, 2, 8, 398).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

крытэ́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. крытэ́р крытэ́ры
Р. крытэ́ру крытэ́раў
Д. крытэ́ру крытэ́рам
В. крытэ́р крытэ́ры
Т. крытэ́рам крытэ́рамі
М. крытэ́ры крытэ́рах

Іншыя варыянты: крытэ́рый.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

крите́рий крытэ́рый, -рыю м.;

крите́рий и́стины филос. крытэ́рый і́сціны;

служи́ть крите́рием служы́ць крытэ́рыем.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мери́ло ср. ме́рка, -кі ж.; (перен. ещё) крытэ́рый, -рыя м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нра́вственный мара́льны; (духовный) духо́ўны;

нра́вственный крите́рий мара́льны крытэ́рый;

нра́вственный челове́к мара́льны чалаве́к;

нра́вственный посту́пок мара́льны ўчы́нак;

нра́вственное удовлетворе́ние мара́льнае задавальне́нне;

нра́вственный подъём мара́льны (духо́ўны) узды́м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

і́сціна ж., в разн. знач. и́стина;

не адпавяда́ць ~не — расходи́ться с и́стиной;

○ абсалю́тная і. — абсолю́тная и́стина;

адно́сная і. — относи́тельная и́стина;

крытэ́рый ~ны — крите́рий и́стины;

◊ а́збучная і. — а́збучная и́стина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)