кры́зіс

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. кры́зіс кры́зісы
Р. кры́зісу кры́зісаў
Д. кры́зісу кры́зісам
В. кры́зіс кры́зісы
Т. кры́зісам кры́зісамі
М. кры́зісе кры́зісах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

мі́ні-кры́зіс

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. мі́ні-кры́зіс мі́ні-кры́зісы
Р. мі́ні-кры́зісу мі́ні-кры́зісаў
Д. мі́ні-кры́зісу мі́ні-кры́зісам
В. мі́ні-кры́зіс мі́ні-кры́зісы
Т. мі́ні-кры́зісам мі́ні-кры́зісамі
М. мі́ні-кры́зісе мі́ні-кры́зісах

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сімпто́м, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Характэрнае праяўленне якой-н. хваробы.

Сімптомы грыпу.

2. Знешняя прыкмета, знешняе праяўленне чаго-н.

Сімптомы крызісу.

|| прым. сімптаматы́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кры́зісны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да крызісу. Крызісны момант. Крызіснае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кала́пс, -у, м.

1. Раптоўнае зніжэнне сардэчнай дзейнасці, якое суправаджаецца слабасцю, часам стратай прытомнасці і пагражае смерцю (спец.).

2. перан. Крах, разбурэнне якой-н. структуры ў выніку поўнага крызісу сістэмы.

Эканамічны к.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крыты́чны², -ая, -ае.

1. Пераломны, які знаходзіцца ў стане крызісу.

К. момант хваробы.

К. ўзрост.

2. Вельмі цяжкі, небяспечны.

Крытычнае становішча.

○

Крытычная тэмпература — тэмпература пераходу цела з аднаго стану ў другі (спец.).

|| наз. крыты́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сімпто́м, -му м., в разн. знач. симпто́м;

с. захво́рвання — симпто́м заболева́ния;

~мы кры́зісу — симпто́мы кри́зиса

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абстракцыяні́зм, ‑у, м.

Кніжн. Фармалістычны кірунак у выяўленчым мастацтве 20 ст. многіх капіталістычных краін як сведчанне крызісу буржуазнай культуры, якому ўласцівыя адрыў ад рэальнага жыцця і захапленне бяссэнсавым нагрувашчваннем у карцінах рознакаляровых плям, мазкоў, ліній.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сімпто́м, ‑у, м.

1. Характэрнае праяўленне або знешняя прыкмета якой‑н. хваробы. Сімптомы захворвання.

2. Кніжн. Знешняя прыкмета чаго‑н. Сімптомы гаспадарчага крызісу. □ [Касманаўты:] «Чаму ўзарваліся рухавікі? Першыя сімптомы непаладак у іх з’явіліся, калі мы ледзь увайшлі ў магнітнае поле планеты». Шыцік.

[Ад грэч. symptōma — супадзенне, прыкмета.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кры́зіс, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Рэзкі, круты пералом у чым-н., абвастрэнне становішча.

Духоўны к.

Урадавы к.

2. Абумоўлены супярэчнасцямі ў развіцці грамадства разлад эканамічнага жыцця.

Фінансавы к.

У цісках эканамічнага крызісу.

3. Востры недахоп чаго-н., цяжкае становішча.

З грашамі ў яго к.

4. Пераломны момант у ходзе хваробы, які вядзе да паляпшэння або пагаршэння стану.

К. хваробы.

|| прым. кры́зісны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)