коры́то ср.
1. (для стирки) начо́ўкі, -чо́вак ед. нет, но́чвы, -ваў ед. нет;
2. (для скота) кары́та, -та ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
но́чвы, -ваў ед. нет коры́то (для стирки)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
начо́ўкі, -чо́вак ед. нет (для стирки) коры́то ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лата́к, -ка́ м.
1. лото́к; жёлоб;
млынавы́ л. — ме́льничный лото́к;
2. коры́то с лотко́м на одно́м конце́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тэ 1 ‘тое’: возьмі тэ корыто (Руб.). Параўн. укр. те, польск. te, дыял. toje, в.-луж. дыял. te ‘тс’. Арэальна абмежаваная форма н. р. указальнага прасл. займ. *to (ESJSt, 17, 1004), суадносная з тэ́е (гл. тэй), параўн. то 1 і тое 1, гл.
Тэ 2 ‘ты’ (кам., драг., Сл. ПЗБ). Да ты (гл.) з мясцовай заходнепалескай фанетыкай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кары́та ср. коры́то (для кормления скота);
◊ заста́цца ля разбі́тага к. — оказа́ться у разби́того коры́та;
ле́зці не ў сваё к. — сова́ть нос в чужи́е дела́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ты́катьI несов.
1. ты́каць; то́ркаць; (втыкать) утыка́ць; уто́ркваць;
ты́кать па́лкой в зе́млю ты́каць (то́ркаць) па́лкай у зямлю́;
2. (совать) со́ваць, ты́цкаць;
поросёнок ты́чет нос в коры́то парася́ ты́цкае лыч у кары́та;
ты́кать па́льцем на кого́-л. ты́цкаць па́льцам на каго́-не́будзь;
◊
ты́кать в нос (кому-л.) со́ваць (ты́цкаць) у нос (каму-небудзь).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Кары́та ’карыта, начоўкі, човен’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах.), ’збітыя вуглом дзве дошкі, якія прыбіваюцца на версе гонтачнай страхі’ (Сцяшк., Шатал.), ’шуфляда ў ручным млыне, куды падае мука’ (Шатал.), укр. корито ’тс’, рус. корыто ’тс’, чэш. koryto ’карыта, кармушка’, славац. koryto ’тс’, н.-луж. kóryto ’тс’, польск. koryto ’тс’, балг. корито ’тс’, макед. корито ’тс’, серб.-харв. ко̀рито ’тс’, славен. koríto ’тс’. Трэба адзначыць, што паралельна амаль усе славянскія дыялекты ведаюць яшчэ адно значэнне для прасл. koryto ’жолаб, роў, рэчышча’. Менавіта апошняе значэнне навяло даследчыкаў на думку пра сувязь прасл. koryto з дзеясловам ryti. Тады ko‑ прэфікс, як у kadъlbъ (ад dъlbti ’дзяўбці’), (гл. Трубачоў, Ремесл. терм., 169). Гэта этымалогія (Міклашыч, 133) здаецца надзейнай (што датычыць прэфіксальнай і каранёвай частак слова). Значна менш надзейнае чляненне kor‑yto. Словаўтварэнне як kop‑yto, але калі kop‑yto да капа́ць, то адпаведнага зыходнага дзеяслова для karyto мы не знаходзім, а паходжанне ад kora вельмі праблематычнае, параўн., аднак, карыць 1. Суаднесенасць са ст.-прус. pracartis ’карыта’ і літ. prãkartas ’кармушка’ базіруецца на семантычнай тоеснасці, але фанетычныя разыходжанні растлумачыць цяжка (гл. агляд версій у Трубачова, Эт. сл., 11, 122–125). Фасмер (2, 343) прытрымліваецца другой этымалагічнай версіі Міклашыча і ўзмацняе яе паралеллю Шпэхта: лат. karaûte, karuóte ’лыжка’ з тоеснасцю суфіксаў (ūt = yt).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)