ко́рпанне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ко́рпанне |
| Р. |
ко́рпання |
| Д. |
ко́рпанню |
| В. |
ко́рпанне |
| Т. |
ко́рпаннем |
| М. |
ко́рпанні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ко́рпанне ср., разг. ковыря́ние, копа́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́рпанне і карпа́нне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. корпаць, карпаць і корпацца, карпацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́рпаць, -аю, -аеш, -ае і карпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак. (разм.).
1. што чым. Раскопваць, калупаць.
К. зямлю матыкай.
2. перан., што. Марудна рабіць што-н.
|| наз. ко́рпанне, -я, н. і карпа́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ко́рпацца, -аюся, -аешся, -аецца і карпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак. (разм.).
1. Капацца ў чым-н., перабіраючы, шукаючы што-н.
К. ў пяску.
К. ў паперах.
2. перан. Рабіць што-н. марудна, не спяшаючыся або няўмела.
К. ля стагоў сена.
|| наз. ко́рпанне, -я, н. і карпа́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карпа́нне ср., см. ко́рпанне
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
копотня́ ж., прост. ко́рпанне, -ння ср.; мару́джанне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Важда́цца ’займацца чым-небудзь, корпацца’ (БРС, Мядзв.), важгацца ’тс’ (Шат.), важданіна ’корпанне’ (КТС). Рус. возжаться, вожжаться ’вазіцца, быць у любоўнай сувязі’, важдаться ’тс’, важдать ’вадзіць, абняслаўліваць’, важдение ’хлусня’, важда ’марока, насланнё’, вожданина ’непатрэбная затрымка ў працы’, укр. ваджува́тися ’прывязвацца, прычэплівацца да каго-небудзь’. Варыянты са ‑жд‑, ‑жж‑, ‑зж‑, ‑зг‑ з’яўляюцца, відаць, вынікам экспрэсіўнага ўжывання дзеяслова і кантамінацый з ва́дзіць, прынаджваць, вазіцца і іншымі словамі. Слова важдацца таго ж паходжання, што і бел. вожка, рус. вожжи, польск. wodze, славен. vȏjka, г. зн. да *vodi̯a (Фасмер, 1, 332).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
копа́ние
1. (рытьё) капа́нне, -ння ср.;
2. (картофеля) капа́нне, -ння ср.; разг. выбіра́нне, -ння ср.;
3. (возня) ко́рпанне, -ння ср.; (медлительность) мару́джанне, -ння ср., ке́шканне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)