◎ Корг ’надводны або падводны камень’ (Яшк.). Параўн. рус. корга ’тс’. Распаўсюджанне на рускай поўначы сведчыць аб запазычанні з карэльск. korgo ’водмель’ (Фасмер, 2, 323).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
карга́
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
карга́ |
ко́ргі
каргі́ |
| Р. |
каргі́ |
ко́рг
ко́ргаў |
| Д. |
карзе́ |
ко́ргам |
| В. |
каргу́ |
ко́рг
ко́ргаў |
| Т. |
карго́й
карго́ю |
ко́ргамі |
| М. |
карзе́ |
ко́ргах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
карга́, -і, ДМ карзе́, мн. -і, корг і ко́ргаў, ж. (разм., лаянк.).
Пра злую, шкодную старую.
Старая к.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карга́, ‑і, ДМ карзе́; мн. ко́ргі (з ліч. 2, 3, 4 каргі́), корг і ко́ргаў; ж.
Разм. лаянк. Пра злую, шкодную старую. «Выгледзела, старая карга, пазнала», — вылаяўся ў думках Іван. Марціновіч.
[Ад цюрк. карга — варона.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Корх ’мера даўжыні на шырыню далоні, кулак’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Мат. Гом., ТС, Сл. паўн.-зах., КЭС, лаг., ЭШ). Укр. корх, рус. корх ’тс’ (Фасмер, 2, 340). Аднак, зыходзячы з бел. прыкархнуць ’прытуліцца, заснуць’, рус. прикорхнутися ’нахіліцца, сагнуцца’, можна меркаваць, што першасным значэннем для корх было ’нешта сагнутае, скурчанае’ (> ’кулак’). Калі прыняць гэту гіпотэзу, мэтазгодна суаднесці корх з рус. корг ’кулак’, корга ’крывое дрэва’ (гл. корга). Фрыкатыўнае г магло перайсці ў х. Іншыя спробы этымалогіі зусім ненадзейныя.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)