ке́шкацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. (разм.).
Доўга і марудна рабіць што-н.; корпацца.
Прыйшлося доўга к. з машынай.
|| наз. ке́шканне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ке́шкацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ке́шкаюся |
ке́шкаемся |
| 2-я ас. |
ке́шкаешся |
ке́шкаецеся |
| 3-я ас. |
ке́шкаецца |
ке́шкаюцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ке́шкаўся |
ке́шкаліся |
| ж. |
ке́шкалася |
| н. |
ке́шкалася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ке́шкайся |
ке́шкайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ке́шкаючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ке́шкацца несов., разг. вози́ться, копа́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ке́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Доўга займацца з чым‑н., марудна рабіць што‑н.; корпацца. — Што ж.. [мужчыны] там кешкаюцца? — не цярпелася мацеры. Колас. [Ганначка] ў вялізных гумавых ботах доўга кешкалася ля кожнай каровы, не спяшалася. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ке́шкацца ’доўга займацца з чым-небудзь, марудна рабіць што-небудзь; корпацца’ (ТСБМ, Нас., КЭС, лаг., Касп., Шат., Сл. паўн.-зах., Бір., Бяльк.). У адпаведнасці са Сл. паўн.-зах., 458–459 запазычана з літ. teškéntis ’плёскацца, забаўляцца, пэцкацца ў лужыне’. Лаўчутэ (Балтизмы, 67) прытрымліваецца іншай версіі. Слова таксама разглядаецца як балтызм, але ў якасці крыніцы адзначаюцца лат. kęskât ’прагна есці, пэцкацца, марудзіцца’, kęska ’неахайнік’. Ненадзейна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ке́шканне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. кешкацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праке́шкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Кешкацца некаторы час. Пракешкацца цэлы дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
копоши́ться несов., разг.
1. шавялі́цца, варушы́цца; кішэ́ць;
2. (возиться) ко́рпацца, ке́шкацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ке́пацца ’кешкацца’ (Нар. сл.). Да капацца (гл.) (а > е пад націскам).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кубе́шкацца ’корпацца, валтузіцца’ (ТС). Магчыма, кантамінацыя кубліць (гл.) і кешкацца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)