квадра́тны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. квадра́тны квадра́тная квадра́тнае квадра́тныя
Р. квадра́тнага квадра́тнай
квадра́тнае		 квадра́тнага квадра́тных
Д. квадра́тнаму квадра́тнай квадра́тнаму квадра́тным
В. квадра́тны (неадуш.)
квадра́тнага (адуш.)		 квадра́тную квадра́тнае квадра́тныя (неадуш.)
квадра́тных (адуш.)
Т. квадра́тным квадра́тнай
квадра́тнаю		 квадра́тным квадра́тнымі
М. квадра́тным квадра́тнай квадра́тным квадра́тных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

квадра́тны в разн. знач. квадра́тный;

к. стол — квадра́тный стол;

○ к. ко́рань — квадра́тный ко́рень;

~нае ўраўне́нне — квадра́тное уравне́ние;

~ныя ду́жкі — квадра́тные ско́бки;

~ныя ме́ры — квадра́тные ме́ры

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

квадра́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае форму квадрата. Квадраты стол. Квадратны лісток паперы. □ Дол .. быў укладзены квадратнымі жалезнымі плітамі, і навокал было больш парадку, чым звычайна. Карпаў.

2. Які мае адносіны да квадрата (у 2 знач.). Квадратны корань.

•••

Квадратныя дужкі гл. дужка.

Квадратныя меры гл. мера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

квадра́т, -а, М -ра́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Роўнастаронні прамавугольнік, а таксама прадмет або ўчастак такой формы.

К. стала.

2. У матэматыцы: здабытак ад памнажэння якога-н. ліку на самога сябе.

Дзевяць — гэта к. трох.

3. У матэматыцы: паказальнік ступені, роўны двум.

Узвесці шэсць у к.

|| прым. квадра́тны, -ая, -ае.

К. двор.

К. корань.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уя́ўны, -ая, -ае.

Які існуе ва ўяўленні або мажлівы тэарэтычна.

Уяўная небяспека.

Уяўная лінія.

○

Уяўны лік — у матэматыцы: квадратны корань з адмоўнага ліку.

|| наз. уя́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

метр¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння даўжыні ў метрычнай сістэме мер, роўная ста сантыметрам.

Квадратны м.

Пакой даўжынёй тры метры.

2. Лінейка такой даўжыні з нанесенымі на ёй дзяленнямі на сантыметры.

Складны м.

|| прым. метро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Кругль ’фундамент’ (Жд. 3). Назва ў адпаведнасці з формай. У радзе гаворак прыметнік круглы мае таксама значэнне ’квадратны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

квадра́тный в разн. знач. квадра́тны;

квадра́тные ско́бки квадра́тныя ду́жкі;

квадра́тные ме́тры квадра́тныя ме́тры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

саже́нь ж., уст. са́жань, -жня м.;

квадра́тная саже́нь квадра́тны са́жань;

куби́ческая саже́нь кубі́чны са́жань;

◊

коса́я саже́нь в плеча́х цэ́лы са́жань у пляча́х.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сурвэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. Невялікі (звычайна квадратны) кавалак тканіны або паперы, якім карыстаюцца для засцеражэння вопраткі ў час яды, у цырульнях і пад. Начальнік сядзіць за сталом.., падаткнуўшы пад бараду белую сурвэтку. Сачанка. Цырульнік змахвае сурвэткай рэшткі пены і шыпіць пульверызатарам. Каршукоў.

2. Абрус (звычайна невялікіх памераў), якім накрываюць стол. Палавічкі на падлозе, засланы бялюткай сурвэткай стол — усё тут было сціпла і разам з тым акуратна. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)