Карэ́я

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Карэ́я
Р. Карэ́і
Д. Карэ́і
В. Карэ́ю
Т. Карэ́яй
Карэ́яю
М. Карэ́і

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

фа́нза, -ы, ДМ -зе, мн. -ы, фанз і -аў, ж.

Сялянская хата ў Кітаі, Карэі.

|| прым. фа́нзавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карэ́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Карэі, карэйцаў, належыць ім. Карэйскі народ. Карэйская мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лан, ‑а; Р мн. лан; м.

1. Адзінка вымярэння масы ў Кітаі і Карэі.

2. Старая кітайская грашовая адзінка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карэ́йцы, ‑аў; адз. карэец, ‑рэйца, м.; карэянка, ‑і, ДМ ‑нцы; мн. карэянкі, ‑нак; ж.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Карэі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шале́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. Захворваць шаленствам (пра жывёлу).

2. Прыходзіць у крайняе раздражненне, гнеў; вар’явацца, лютаваць. Шалець ад злосці. □ Б’ючы, .. [Яўхім] не толькі не спатольваўся, а шалеў яшчэ больш. Мележ. Толькі дарэмна бандыты З лютае злосці шалеюць, — Не задушыць ім свабоды, Не заняволіць Карэі! Танк. // перан. Вельмі бурна, інтэнсіўна праяўляць сваё дзеянне, сілу. Шалее вецер. □ Шалелі ўдалечыні салаўі, выдумляючы самыя мудрагелістыя грэлі. Хадкевіч. Плынь вады, справа адносна запаволеная, часам аж шалее злева, пад зараснікамі вербалозаў, што густа навісаюць над вадою з крутых лугавых абрываў. Кірэенка. Каторы дзень шуміць наўкола, Шалее лютая зіма, Аж дрэвы хіляцца да долу. Каторы дзень цябе няма. Танк.

3. Рабіць учынкі, пазбаўленне разважлівасці, здаровага розуму; паводзіць сябе як шаленец. Маладыя лейтэнанты проста шалелі, выклікаючы на сцэну на дзіва прыгожую самадзейную артыстку. Навуменка. А Любка шалела, цалавалася з усімі афіцэрамі. Лынькоў.

4. перан. Вельмі хутка расці, буяць. Рэдкі і маленькі, на пяску.. [ячмень] цяпер зусім пасох і пакорчыўся. Але ў ім шалеюць баравікі — беленькія, з чорнымі галоўкамі і тоўстым карэннем. Пташнікаў.

•••

Шалець з раскошы — перабіраць, капрызіць (пра асоб, якія перанасычаны ўсім, маюць усё ў дастатку).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)