карэ́та

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. карэ́та карэ́ты
Р. карэ́ты карэ́т
Д. карэ́це карэ́там
В. карэ́ту карэ́ты
Т. карэ́тай
карэ́таю		 карэ́тамі
М. карэ́це карэ́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

карэ́та, -ы, ДМ -рэ́це, мн. -ы, -рэ́т, ж.

Закрыты з усіх бакоў чатырохколы конны экіпаж на рысорах.

○

Карэта хуткай дапамогі — спецыяльная аўтамашына, якая высылаецца для неадкладнай медыцынскай дапамогі.

◊

(Прыйшоўся) як вол да карэты (разм.) — пра таго, хто аказаўся ў недарэчных абставінах.

|| памянш. карэ́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

|| прым. карэ́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карэ́та ж. каре́та;

◊ (прыйшо́ўся) як вол да карэ́ты — погов. (годи́тся) как вол для каре́ты

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карэ́та, ‑ы, ДМ ‑рэце, ж.

Закрыты з усіх бакоў чатырохколы конны экіпаж на рысорах. Зрэдку праносіліся памешчыцкія карэты, запрэжаныя ў тройкі або чацвёркі стаенных коней. Гартны. Папыхваючы люлькай, гаспадар залез у карэту, і — дзіва! — коні-ткі скранулі з месца і павезлі гэтую няўклюдную цяжкую штуку з такім ездаком у дадатак. Мікуліч.

•••

Карэта хуткай дапамогі (уст.) — аўтамабіль хуткай дапамогі.

(Прыйшоўся) як вол да карэты гл. вол.

[Польск. kareta.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Карэ́та ’павозка, экіпаж’. Запазычанне праз польск. kareta з італ. caretta ’вазок’ (ад carro ’воз’ лац. carrus ’воз на чатырох колах’). Гл. Булыка, Запазыч., 141; Слаўскі, 2, 76.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыдва́н, -а, мн. -ы, -аў, м. (уст.).

Вялікая дарожная карэта.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каре́та карэ́та, -ты ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дыліжа́нс, -а, мн. -ы, -аў, м. (гіст.).

Мнагамесная карэта для перавозкі пасажыраў і пошты.

|| прым. дыліжа́нсавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рыдва́н, ‑а, м.

Уст. Вялікая дарожная карэта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карэ́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. гл. карэта.

2. Рухомая частка некаторых машын, механізмаў, апаратаў (спец.).

К. вязальнай машыны.

|| прым. карэ́тачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)