карпе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

1. над чым і без дап. Старанна, цярпліва і доўга займацца чым-н.

К. над рукапісам.

2. перан. Жыць у пакутах, цяжкіх умовах.

Вось так карпею ўсё жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

карпе́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. карпе́ю карпе́ем
2-я ас. карпе́еш карпе́еце
3-я ас. карпе́е карпе́юць
Прошлы час
м. карпе́ў карпе́лі
ж. карпе́ла
н. карпе́ла
Загадны лад
2-я ас. карпе́й карпе́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час карпе́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

карпе́ць несов., разг.

1. корпе́ть;

2. перен. (прозябать) копте́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

карпе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

1. над чым і без дап. Разм. Доўга, цярпліва займацца чым‑н., працаваць над чым‑н. Карпець пад падручнікамі. □ Таварышы толькі і бачылі Івана Іванавіча, як той карпеў над паперамі дзень і ноч, гадамі. Карпюк. Збегліся дзяўчаты, што карпелі за суседнімі сталамі. Аношкін.

2. Жыць дзе‑н. у пакутах, цяжкасцях. — Другія, глядзі, на ўласныя хаткі з садамі ўзбіліся... А ты век тут карпей ды гібей у гэтым дзіравым вагоне. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Карпе́ць ’трывожыць, хваляваць’ (З нар. сл.), ’цярпець невыгоды, нястачы’ (КЭС, лаг.). Да карпаць 1. Семантычна няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гарбе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак. (разм.).

Старанна, настойліва працаваць над чым-н.; карпець.

Г. над дысертацыяй.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

корпе́ть несов., разг. карпе́ць, гарбе́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заге́ліць

‘пачаць балець, нудзіць, ванітаваць, карпець’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заге́лю заге́лім
2-я ас. заге́ліш заге́ліце
3-я ас. заге́ліць заге́ляць
Прошлы час
м. заге́ліў заге́лілі
ж. заге́ліла
н. заге́ліла
Дзеепрыслоўе
прош. час заге́ліўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пакарпе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Карпець некаторы час. Пакарпеў у майстэрні [над радыёпрыёмнікам], і Мінск у навушніках пачуў. Калачынскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пракарпе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Карпець некаторы час. Манаткі ў малітвах свой век пракарпелі, Забыўшы палеткаў зялёныя далі... Тарас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)