караце́йшы
прыметнік, якасны, вышэйшая cтупень параўнання
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
караце́йшы |
караце́йшая |
караце́йшае |
караце́йшыя |
| Р. |
караце́йшага |
караце́йшай
караце́йшае |
караце́йшага |
караце́йшых |
| Д. |
караце́йшаму |
караце́йшай |
караце́йшаму |
караце́йшым |
| В. |
караце́йшы (неадуш.)
караце́йшага (адуш.) |
караце́йшую |
караце́йшае |
караце́йшыя (неадуш.)
караце́йшых (адуш.) |
| Т. |
караце́йшым |
караце́йшай
караце́йшаю |
караце́йшым |
караце́йшымі |
| М. |
караце́йшым |
караце́йшай |
караце́йшым |
караце́йшых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
караце́йшы прил. сравнит. ст. коро́че; покоро́че, бо́лее коро́ткий
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
караце́йшы, ‑ая, ‑ае.
Выш. ст. да прым. Кароткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караткава́ты, -ая, -ае.
Крыху карацейшы, чым трэба.
Караткаватыя рукавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закаро́ткі, ‑ая, ‑ае.
Разм. Караткаваты, карацейшы, чым трэба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
караткава́ты, ‑ая, ‑ае.
Крыху карацейшы, чым трэба. Лістоўніца была тоўстая, і караткаватая піла не мела вялікага разгону. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
воробьи́ный вераб’і́ны;
◊
воробьи́ная ночь вераб’і́ная ноч;
коро́че воробьи́ного но́са караце́йшы за вераб’і́ную дзю́бку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
покоро́че
1. нареч. (тро́хі) караце́й; перен. (поближе) бліжэ́й;
2. прил. (тро́хі) караце́йшы, больш каро́ткі; (о расстоянии — ещё) бліжэ́йшы, больш блі́зкі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
коро́че сравнит. ст.
1. нареч. караце́й; (ближе, интимнее) бліжэ́й;
2. прил. караце́йшы, бліжэ́йшы;
э́та доро́га коро́че гэ́та даро́га караце́йшая;
◊
коро́че говоря́ караце́й ка́жучы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абярну́цца, абярнуся, абернешся, абернецца; зак.
1. Паваліцца на бок, перавярнуцца, перакуліцца. Санкі толькі скрыпелі ды пагрозліва перавальваліся з боку на бок на выбоінах, але абярнуцца, мусіць, не паспявалі. Дамашэвіч. Здалося, што зараз упадзе столь, абернуцца сцены і падушаць людзей, а хата была паўнюткая. Лужанін. // Разліцца, выліцца, высыпацца з перавернутай пасудзіны. Малако абярнулася.
2. Павярнуць галаву, тулава назад, убок; аглянуцца. Антось абярнуўся: перад ім стаялі начальнік міліцыі, дэпутат сельсавета і старшыня калгаса. Скрыпка. Злачынец раптоўна абярнуўся назад і працягнуў руку, у якой быў рэвальвер. Чорны.
3. Звярнуцца з чым‑н. да каго‑н. — Табе куды ехаць? — абярнуўся Рыгор да Ганны на ты і сумеўся. Гартны.
4. Разм. Прайсці шлях у якім‑н. напрамку і вярнуцца назад за які-небудзь адрэзак часу; звярнуцца. Мо паспрабаваць заўтра два разы абярнуцца, ночы ж доўгія... Б. Стральцоў.
5. перан. Змяніцца, ператварыцца ў новую якасць. Ён пазбыў свой цяжкі клопат і яго бацькава гора абярнулася ў радасць: ён знайшоў свайго сына і даручыў яго надзейным людзям. Колас. // Нечакана набыць іншы напрамак, іншы сэнс. Больш таго, гэты падвох абярнуўся супроць саміх паліцаяў. Васілевіч. І чым бліжэй да прахадной, тым больш запаволены і карацейшы становіцца крок.. Апошняя сустрэча... А зрэшты, хіба хто ведае наперад, як усё абернецца... Мыслівец. // У казках і рэлігійных павер’ях — ператварыцца ў каго‑, што‑н. пры дапамозе чараў. Абярнуцца ў камень. □ У народзе ходзяць чуткі, быццам князь Усяслаў умее абярнуцца ў рысь ці ваўка і блукае ўначы па дарогах. В. Вольскі.
6. Спец. Зрабіць абарот (у 3 знач.) (пра капітал, грошы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)