карава́й
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
карава́й |
карава́і |
| Р. |
карава́я |
карава́яў |
| Д. |
карава́ю |
карава́ям |
| В. |
карава́й |
карава́і |
| Т. |
карава́ем |
карава́ямі |
| М. |
карава́і |
карава́ях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
карава́й, -я, мн. -і, -яў, м.
Вясельны абрадавы пірог круглай формы або вялікая булка, спечаная для якой-н. урачыстасці, свята.
Частаваць караваем.
|| прым. карава́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
карава́й м.
1. бо́хан, -на м., буха́нка, -кі ж.;
2. (свадебный хлеб) карава́й, -ва́я м.;
сва́дебный карава́й вясе́льны карава́й.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
карава́й м. (обрядовый хлеб) карава́й;
вясе́льны к. — сва́дебный карава́й;
◊ на чужы́ к. рот не разяўля́й — посл. на чужо́й карава́й рта не разева́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
карава́й, ‑я, м.
Вясельны абрадавы пірог круглай формы. Віншаваць са шчасцем пойдуць [людзі] маладых, Каравай пшанічны панясуць да іх. Кляўко. Адно хіба не хапала таго, каб мы з Ірай сталі пад вянец, а астатняе ўсё было: нават дзялілі каравай. Сабаленка. // Вялікая булка, спечаная для якой‑н. урачыстасці, свята. Ваша свята — наша свята! І выносяць залаты Каравай нам з першай хаты Украінскія браты. Панчанка. На чужы каравай рота не разявай. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Карава́й ’рытуальны вясельны хлеб’, укр. коровай ’тс’, рус. коровай ’тс’, балг. кравай ’тс’, серб.-харв. кра̀ва̑ј ’тс’, славен. kravâj ’тс’ (заходнеславянскія паралелі адсутнічаюць). Аб фальклорных даных гл. Іванаў-Тапароў, Иссл., 243 і наст. Традыцыйна каравай разглядаецца як «бык-жаніх» («каравай — карова»), каравай — варапай ’выкрадальнік нявесты’ ў адпаведнасці з абрадам «умыкання». Словаўтваральная мадэль выкарыстоўвае фармант ‑ějь/‑(j)ajь (Ваян, Gram. comp. IV, 532; SP, 1, 88). Параўн. літ. vasarà ’лета’, vasarójis ’яравы хлеб’ (Трубачоў, Эт. сл., 11, 115).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кара́вы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
кара́вы |
кара́вая |
кара́вае |
кара́выя |
| Р. |
кара́вага |
кара́вай
кара́вае |
кара́вага |
кара́вых |
| Д. |
кара́ваму |
кара́вай |
кара́ваму |
кара́вым |
| В. |
кара́вы (неадуш.)
кара́вага (адуш.) |
кара́вую |
кара́вае |
кара́выя (неадуш.)
кара́вых (адуш.) |
| Т. |
кара́вым |
кара́вай
кара́ваю |
кара́вым |
кара́вымі |
| М. |
кара́вым |
кара́вай |
кара́вым |
кара́вых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бо́хан м. карава́й, коври́га ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
баха́нка ж. буха́нка; (круглая) карава́й м.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бу́лка ж. бу́лка; хлеб м., карава́й м., коври́га
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)