мур, -а і -у, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. -а. Мураваны будынак.

2. -у. Цагляная або каменная сцяна вакол чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каме́нны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. каме́нны каме́нная каме́ннае каме́нныя
Р. каме́ннага каме́ннай
каме́ннае
каме́ннага каме́нных
Д. каме́ннаму каме́ннай каме́ннаму каме́нным
В. каме́нны (неадуш.)
каме́ннага (адуш.)
каме́нную каме́ннае каме́нныя (неадуш.)
каме́нных (адуш.)
Т. каме́нным каме́ннай
каме́ннаю
каме́нным каме́ннымі
М. каме́нным каме́ннай каме́нным каме́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

каме́нны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. каме́нны каме́нная каме́ннае каме́нныя
Р. каме́ннага каме́ннай
каме́ннае
каме́ннага каме́нных
Д. каме́ннаму каме́ннай каме́ннаму каме́нным
В. каме́нны (неадуш.)
каме́ннага (адуш.)
каме́нную каме́ннае каме́нныя (неадуш.)
каме́нных (адуш.)
Т. каме́нным каме́ннай
каме́ннаю
каме́нным каме́ннымі
М. каме́нным каме́ннай каме́нным каме́нных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раза́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (спец.).

1. Вялікі шырокі нож.

2. Рэжучая частка якой-н. машыны, прылады, якога-н. інструмента.

3. Першабытная каменная сякера.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скала́, -ы́, мн. ска́лы і (з ліч. 2, 3, 4) скалы́, скал, ж.

Каменная гара з вострымі выступамі, крутымі схіламі.

Падводная с.

|| прым. ска́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ка́менный

1. (о здании из камня или кирпича) мурава́ны;

ка́менный дом мурава́ны дом;

ка́менная стена́ мурава́ная сцяна́, мур;

2. в др. знач. каме́нны;

ка́менная соль каме́нная соль;

ка́менный у́голь каме́нны ву́галь;

ка́менный век ист. каме́нны век;

ка́менный мост каме́нны мост;

ка́менная насти́лка брук;

ка́менные поро́ды геол. каме́нныя паро́ды;

ка́менные рабо́ты каме́нныя рабо́ты;

ка́менная ба́ба каме́нная ба́ба;

ка́менный мешо́к каме́нны мяшо́к;

как за ка́менной стено́й як за муравана́й (каме́ннай) сцяно́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стэ́ла, ‑ы, ж.

Вертыкальна пастаўленая каменная або металічная пліта (надмагільная, мемарыяльная) з надпісам або з рэльефнымі вобразамі.

[Грэч. stēlē — слуп.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падму́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

1. Каменная ці цагляная кладка пад чым-н., фундамент.

П. хаты.

Закласці п.

2. перан. База, апора, аснова (кніжн.).

Эканоміка — п. жыцця грамадства.

|| прым. падму́ркавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каме́нны, -ая, -ае.

1. гл. камень.

2. перан. Нерухомы, застылы.

К. выраз твару.

3. перан. Нячулы, раўнадушны.

Каменнае сэрца.

4. Ужыв. як састаўная частка ў назвах некаторых раслін, матэрыялаў і пад. (спец.).

К. вугаль.

Каменная соль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каме́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца каменем (у 1 знач.), складаецца з каменю. Каменная парода. Каменная гара. Каменная скала.

2. Выраблены, пабудаваны з каменю, з камення або з цэглы. Каменны дом. Каменны падмурак. □ Тры пад’езды з вуліцы, з адшліфаванымі каменнымі ганкамі, .. нагадвалі ўваход у касцёл. Бядуля. Узнімаючы слуп пылу, імчаліся грузавікі, грукацелі гарматы па каменным бруку. Лынькоў.

3. Які характарызуецца апрацоўкай каменю, выкарыстаннем прылад з каменю (пра перыяд, эпоху). Каменны век.

4. перан. Нерухомы, застылы. Дзед з сухім каменным тварам і невідушчымі вачамі нясе на руках Паўліка. Хомчанка. А маці стаіць за сцяной: Ні з месца — Каменнаю стала. Бялевіч.

5. перан. Абыякавы, нячулы, раўнадушны. Сэрца чарсцвела, рабілася каменным, толькі адно кволае пачуццё і засталося ў ім. Мурашка.

6. Непахісны, стойкі, упарты. — Я сказаў, што не пушчу, а здам у міліцыю, пакуль не заплаціш, — з каменнай упартасцю гаварыў кантралёр. Скрыган. Каменнаму трэба быць, каб жыць у сям’і Верамейчыкаў. Крапіва.

7. Як састаўная частка некаторых: батанічных, заалагічных і мінералагічных назваў. Каменная бяроза. Каменны баран. Каменная соль. Каменны вугаль.

•••

Каменная баба гл. баба.

Каменны мяшок гл. мяшок.

Як за каменнай сцяной гл. сцяна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)