Зы́чныя лінгв. ’клас гукаў’. Рус. зы́чный, укр. зи́чний ’гучны’. Магчыма, у сувязі з зык ’гук’, прынятым у некаторых крыніцах пачатку XX ст. Замацаваўся тэрмін, верагодна, у пачатку 1920‑х гадоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зы́чны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зы́чны зы́чная зы́чнае зы́чныя
Р. зы́чнага зы́чнай
зы́чнае		 зы́чнага зы́чных
Д. зы́чнаму зы́чнай зы́чнаму зы́чным
В. зы́чны (неадуш.)
зы́чнага (адуш.)		 зы́чную зы́чнае зы́чныя (неадуш.)
зы́чных (адуш.)
Т. зы́чным зы́чнай
зы́чнаю		 зы́чным зы́чнымі
М. зы́чным зы́чнай зы́чным зы́чных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зацвярдзе́лы, -ая, -ае.

1. Які стаў цвёрдым.

Зацвярдзелая зямля.

2. Пра зычныя гукі: які вымаўляецца заўсёды цвёрда (беларускія гукі «дж», «ж», «р», «ц», «ч», «ш»).

Зацвярдзелыя зычныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лабія́льны, -ая, -ае (спец.).

Утвораны з удзелам губ; губны.

Лабіяльныя зычныя.

|| наз. лабія́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шыпя́чы, -ая, -ае.

Пра гукі мовы: які вымаўляецца з шыпеннем.

Шыпячыя зычныя (ж, ш, ч).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заднепаднябе́нны, -ая, -ае.

У фанетыцы: які вымаўляецца пры ўдзеле задняй спінкі языка, якая паднімаецца да задняй часткі паднябення.

Заднепаднябенныя зычныя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зы́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Звонкі, прарэзлівы, гучны. Прачнуўся Арцыховіч ад зычнага голасу днявальнага, які падаваў каманду на пад’ём. Алешка. Школа гаманіла, дрыжала ад зычных дзіцячых галасоў ужо месяцы тры. Ракітны.

2. Які ўтвараецца пры праходжанні моцнага струменю паветра праз перашкоду ў якім‑н. месцы моўнага апарату (пра гукі мовы). Зычны гук. / у знач. наз. зы́чны, ‑ага, м.; зы́чная, ‑ай, ж. Звонкія зычныя. Глухія зычныя. Цвёрдыя зычныя. Зацвярдзелыя зычныя.

•••

Альвеалярныя зычныя — зычныя гукі, пры вымаўленні якіх кончык языка дакранаецца да верхніх дзяснаў, напрыклад, беларускія «ж», «ш».

Санорныя зычныя — зычныя («р», «л», «м», «н»), пры вымаўленні якіх голас пераважае над шумам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пла́ўны пла́вный;

○ ~ныя зы́чныя — пла́вные согла́сные

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фарынга́льны: ~ныя зы́чныя лингв. фаринга́льные согла́сные

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фаринга́льный / фаринга́льные согла́сные лингв. фарынга́льныя зы́чныя.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)