зо́рны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зо́рны зо́рная зо́рнае зо́рныя
Р. зо́рнага зо́рнай
зо́рнае		 зо́рнага зо́рных
Д. зо́рнаму зо́рнай зо́рнаму зо́рным
В. зо́рны (неадуш.)
зо́рнага (адуш.)		 зо́рную зо́рнае зо́рныя (неадуш.)
зо́рных (адуш.)
Т. зо́рным зо́рнай
зо́рнаю		 зо́рным зо́рнымі
М. зо́рным зо́рнай зо́рным зо́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зо́рны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зо́рны зо́рная зо́рнае зо́рныя
Р. зо́рнага зо́рнай
зо́рнае		 зо́рнага зо́рных
Д. зо́рнаму зо́рнай зо́рнаму зо́рным
В. зо́рны (неадуш.)
зо́рнага (адуш.)		 зо́рную зо́рнае зо́рныя (неадуш.)
зо́рных (адуш.)
Т. зо́рным зо́рнай
зо́рнаю		 зо́рным зо́рнымі
М. зо́рным зо́рнай зо́рным зо́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зо́рны в разн. знач. звёздный;

~ная астрано́мія — звёздная астроно́мия;

~ная ноч — звёздная ночь;

○ з. прабе́г (заплы́ў) — спорт. звёздный пробе́г (заплы́в);

з. год — звёздный год;

з. до́ждж — звёздный дождь;

◊ ~ная часі́на — звёздный час

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да зоркі (у 1 знач.), зорак. Зорная астраномія. □ Над цёмным дахам усё паварочвала свой зорны коўш Вялікая Мядзведзіца. Чыгрынаў.

2. Пакрыты, усеяны зоркамі; з мноствам зорак. Ноч цёмная, зорная, ціхая. Дамашэвіч.

3. Які ідзе з розных месц да аднаго пункта. Зорны прабег. Зорны паход.

•••

Зорны год гл. год.

Зорны дождж гл. дождж.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зо́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Нябеснае цела, якое можна бачыць простым вокам у форме ззяючай кропкі на начным небе.

Палярная з.

З. першай велічыні (таксама перан.: пра выдатнага дзеяча мастацтва, навукі). Узыходзячая з. (таксама перан. пра чалавека: новая славутасць). Зорак з неба не хапае (перан.: пра звычайнага, нічым не прыметнага чалавека). Верыць у сваю зорку (перан.: у свой лёс).

2. перан. Пра дзеяча мастацтва, навукі, спартсмена.

3. Фігура, а таксама прадмет з трохвугольнымі выступамі па акружнасці.

Пяціканцовая з.

Марская з. (жывёліна).

|| прым. зо́рны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Зорная карта.

Зорная ноч (з добра бачнымі зоркамі).

◊

Зорная часіна для каго — момант найвышэйшага ўздыму, напружання і выпрабавання сіл, вялікі поспех, трыумф.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

астра́льны, -ая, -ае (кніжн.).

1. Звязаны з праблемамі светабудовы, жыцця, смерці, лёсу, узаемадзеяння Космасу і Зямлі, боскім пачаткам.

А. культ.

2. Зорны.

А. свет.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

астра́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Зорны. Астральны свет.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сідэры́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. У выразах: сідэрычны год — тое, што і зорны год (гл. год); сідэрычны месяц — прамежак часу, за які Месяц робіць свой бачны шлях па нябеснай сферы адносна зорак; зорны месяц; сідэрычны перыяд — прамежак часу, за які цела сонечнай сістэмы робіць поўны абарот вакол Сонца; зорны перыяд.

[Лац. sidus, sideris — зорка, нябеснае свяціла.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

катало́г, -а, М -ло́зе, мн. -і, -аў, м.

Спіс, сістэматызаваны пералік якіх-н. аднародных прадметаў (кніг, экспанатаў, тавараў і пад.).

К. часопісаў.

К. крытычнай літаратуры.

Зорны к.

|| прым. катало́жны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

астра...,

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае слову «зорны», напрыклад: астрафізіка, астралогія.

[Ад грэч. astron — зорка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)