змярцве́ць гл. мярцвець.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змярцве́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. змярцве́ю змярцве́ем
2-я ас. змярцве́еш змярцве́еце
3-я ас. змярцве́е змярцве́юць
Прошлы час
м. змярцве́ў змярцве́лі
ж. змярцве́ла
н. змярцве́ла
Загадны лад
2-я ас. змярцве́й змярцве́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час змярцве́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

змярцве́ць сов.

1. (стать безжизненным, онеметь) омертве́ть;

ру́кі ~ве́лі ад хо́ладу — ру́ки омертве́ли от хо́лода;

2. оцепене́ть, омертве́ть;

з. ад жа́ху — помертве́ть от у́жаса

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

змярцве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

1. Страціць адчувальнасць, стаць мёртвым (пра клеткі, тканкі, часткі цела); здранцвець. [Міхась (устаючы):] А сапраўды, у мяне ўжо змярцвела адна нага. Козел.

2. перан. Стаць нерухомым пад уплывам чаго‑н.; анямець. Змярцвець ад страху. Змярцвець ад нечаканасці. // Апусцець, заціхнуць. І палёў змярцвелі гоні, Снег, бы посцілка, ляжыць. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Страчваць прыкметы жывога, станавіцца мёртвым.

2. Страчваць чуллівасць; нямець.

Мярцвеюць рукі ад холаду.

3. перан. Рабіць пустынным, змярцвелым.

Мярцвее лес.

|| зак. змярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.), амярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е, абмярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.) і памярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; наз. амярцве́нне, -я, н. (да 2 знач.).

Амярцвенне тканак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

омертве́ть сов. змярцве́ць, амярцве́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

змярцве́нне ср. омертве́ние; см. змярцве́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

захолону́ть сов., прост. заме́рці; аняме́ць; змярцве́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

знежыве́ць

‘здранцвець, змярцвець’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. знежыве́ю знежыве́ем
2-я ас. знежыве́еш знежыве́еце
3-я ас. знежыве́е знежыве́юць
Прошлы час
м. знежыве́ў знежыве́лі
ж. знежыве́ла
н. знежыве́ла
Загадны лад
2-я ас. знежыве́й знежыве́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час знежыве́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

одеревене́ть сов.

1. (затвердеть) адзеравяне́ць;

2. перен. (потерять чувствительность) здранцве́ць, змярцве́ць, зняме́ць, сшэ́рхнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)