змякчы́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
змякчу́ся |
змякчы́мся |
| 2-я ас. |
змякчы́шся |
змякчыце́ся |
| 3-я ас. |
змякчы́цца |
змякча́цца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
змякчы́ўся |
змякчы́ліся |
| ж. |
змякчы́лася |
| н. |
змякчы́лася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
змякчы́ся |
змякчы́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
змякчы́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
змякчы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш мяккім, эластычным.
Скура змякчылася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.) перан. Аслабець, зменшыцца.
Боль змякчыўся.
Гнеў змякчыўся.
3. перан. Стаць менш суровым.
Бацька змякчыўся.
Сэрца змякчылася.
|| незак. змякча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. змякчэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змякчы́цца сов., в разн. знач. смягчи́ться;
ску́ра ~чы́лася — ко́жа смягчи́лась;
гнеў ~чы́ўся — гнев смягчи́лся;
гук ~чы́ўся — звук смягчи́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
змякчы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зрабіцца больш мяккім, эластычным; страціць цвёрдасць, калянасць. Скура на руках змякчылася.
2. Стаць менш суровым, строгім; быць больш мяккім, лагодным, падатлівым. Сэрца змякчылася. □ Сцёпка значна змякчыўся. Ён прыветна зірнуў на Алёнку і сказаў мнагазначна: — Можа я і буду вучыцца, гэта яшчэ невядома. Колас. / Пра твар, вочы і пад. Алесеў твар ад .. нечаканай радасці змякчыўся і прасвятлеў. Васілевіч.
3. Страціць сілу, рэзкасць; зменшыцца, аслабець. Боль змякчыўся. Вецер змякчыўся. // Зрабіцца менш суровым, цяжкім. Твар .. [жанчыны] прасвятлеў, быццам яе ўласнае гора крыху зменшылася, змякчылася. Лынькоў.
4. Быць вымаўленым з дадатковым пад’ёмам спінкі языка; палаталізавацца (пра зычныя гукі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умягчи́ться змякчы́цца, памякчы́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згла́дзіцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -іцца; зак.
1. Выраўнавацца, знікнуць пасля разгладжвання.
Няроўнасць згладзілася.
2. перан. Стаць менш прыметным, змякчыцца.
Першае ўражанне згладзілася.
|| незак. згла́джвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змякча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да змякчыцца.
2. Зал. да змякчаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змякчэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. змякчаць — змякчыць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. змякчацца — змякчыцца. Мазь для змякчэння скуры. Змякчэнне пакарання. Змякчэнне міжнароднай напружанасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змякчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Разм.
1. Тое, што і змякчыцца.
2. Памякчэць (пра надвор’е, клімат). Надвор’е змякчэла, схмурнела, і вецер ужо дзьмуў Няваду не ў твар, а ў плечы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змякча́цца несов.
1. в разн. знач. смягча́ться; см. змякчы́цца;
2. страд. смягча́ться, мягчи́ться; см. змякча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)