зма́зацца, зма́жуся, зма́жашся, зма́жацца; зма́жся; зак.
1. гл. мазацца.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцерціся, размазацца (пра што-н. намаляванае, напісанае і пад.).
Штрыхі змазаліся.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Пазбавіцца выразнасці, расплысціся; сапсавацца, звесціся на нішто (разм.).
|| незак. зма́звацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зма́зацца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зма́жуся |
зма́жамся |
| 2-я ас. |
зма́жашся |
зма́жацеся |
| 3-я ас. |
зма́жацца |
зма́жуцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
зма́заўся |
зма́заліся |
| ж. |
зма́залася |
| н. |
зма́залася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
зма́жся |
зма́жцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
зма́заўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
зма́зацца сов.
1. в разн. знач. сма́заться;
з. вазелі́нам — сма́заться вазели́ном;
штрыхі́ малю́нка ~заліся — штрихи́ рису́нка сма́зались;
вось до́бра ~залася — ось хорошо́ сма́залась;
уся́ фа́рба ~залася — вся кра́ска сма́залась;
2. (израсходоваться) изма́заться;
3. разг. изма́заться, испа́чкаться, измара́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зма́зацца, змажуся, змажашся, змажацца; зак.
1. Змазаць сабе што‑н. чым‑н. Змагацца вазелінам. Змагацца ёдам.
2. Разм. Спэцкацца, вымазацца чым‑н. Змагацца граззю.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сцерціся, размазацца (пра што‑н. намаляванае, напісанае і пад.). Штрыхі змагаліся.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расходавацца на змазку, змазванне. Увесь крэм змагаўся.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Разм. Аказацца малаэфектным, расплывістым; сажавацца, звесціся на нішто. — Не быць, Косця, вяселлю.. Усё змагалася... Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зма́звацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да змазацца.
2. Зал. да змазваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сма́заться
1. (смазать себя) пама́зацца, нама́зацца;
2. (стереться) зма́зацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зма́зка, ‑і, ДМ ‑зцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. змазаць і змазацца (у 1 знач.).
2. Рэчыва, якім што‑н. змазваюць. Лыжная змазка. □ Дол.. быў утаптаны і стракаты ад плямаў гаручага і змазкі. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ума́слиться
1. зма́зацца ма́слам; (натереться) нама́зацца ма́слам;
2. перен., разг. (о глазах) заблішча́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изма́заться разг.
1. (испачкаться) вы́мазацца, мног. павыма́звацца; запэ́цкацца;
2. (о краске и т. п.) зма́зацца, вы́мазацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зма́звацца несов.
1. в разн. знач. сма́зываться;
2. (расходоваться) изма́зываться;
3. изма́зываться, па́чкаться, мара́ться;
1-3 см. зма́зацца;
4. страд. сма́зываться; изма́зываться, па́чкаться, мара́ться; см. зма́зваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)