звары́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. звару́ зва́рым
2-я ас. зва́рыш зва́рыце
3-я ас. зва́рыць зва́раць
Прошлы час
м. звары́ў звары́лі
ж. звары́ла
н. звары́ла
Загадны лад
2-я ас. звары́ звары́це
Дзеепрыслоўе
прош. час звары́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

звары́ць, -ару́, -а́рыш, -а́рыць; -а́раны; зак.

1. гл. варыць.

2. што. Злучыць, запаўняючы прамежкі расплаўленым металам ці сціскаючы, скоўваючы ў распаленым выглядзе.

З. секцыі трубаправода.

|| незак. зва́рваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач).

|| наз. зва́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 2 знач.).

Газавая з.

Аўтагенная з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

звары́ць сов.

1. (пищу) свари́ть, пригото́вить, сгото́вить;

2. свари́ть, срасти́ть;

◊ ка́шы (пі́ва) не зва́рыш — (з кім) ка́ши (пи́ва) не сва́ришь (с кем)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

звары́ць, звару, зварыш, зварыць; зак., што.

1. Прыгатаваць або атрымаць пры дапамозе варкі. Зварыць варэнне. Зварыць суп. Зварыць абед. // Вырабіць, выплавіць (метал). Зварыць сталь.

2. Зрабіць зварку чаго‑н.; злучыць шляхам зваркі. Зварыць рэйкі.

•••

Галава зварыла гл. галава.

Кашы (піва) не зварыш з кім — не дагаворышся з кім‑н.

Як варам зварыла — пра раптоўнае адчуванне млосці, знямогі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вары́ць, вару́, ва́рыш, ва́рыць; ва́раны; незак., што.

1. Гатаваць страву, пітво кіпячэннем на агні.

В. бульбу.

В. абед.

2. Вырабляць што-н. шляхам кіпячэння, плаўлення і пад.

В. мыла.

В. шкло.

3. Рабіць зварку металічных прадметаў і іх частак.

В. сталь.

◊

Галава варыць у каго (разм.) — пра кемлівага, разумнага чалавека.

|| зак. звары́ць, звару́, зва́рыш, зва́рыць; зва́раны.

|| наз. ва́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1—3 знач.) і варэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

|| прым. ва́рачны, -ая, -ае (спец.).

В. цэх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зва́рка гл. зварыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кле́йстар, -у, м.

Клей з мукі або крухмалу.

Зварыць к.

|| прым. кле́йстарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адвары́ць, -вару́, -ва́рыш, -ва́рыць; -ва́раны; зак., што.

Зварыць.

А. грыбы.

|| незак. адва́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спа́рыць², -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.

1. Зварыць, утушыць у закрытай пасудзіне.

С. буракі.

2. Закіпяціць (малако).

С. малако.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сгото́вить сов., разг. (обед) згатава́ць, прыгатава́ць, звары́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)