зваро́т

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. зваро́т зваро́ты
Р. зваро́ту зваро́таў
Д. зваро́ту зваро́там
В. зваро́т зваро́ты
Т. зваро́там зваро́тамі
М. зваро́це зваро́тах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зваро́т, -у, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Вяртанне адкуль-н. назад, на ранейшае месца.

З. на радзіму.

Па звароце ў Мінск.

2. Заклік, выступленне, звернутае да каго-н.

З. дэпутатаў да народа.

3. У граматыцы: група слоў, якія ўтвараюць пэўнае адзінства, слоўны выраз.

Дзеепрыслоўны з.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зваро́т, -ту м.

1. возвраще́ние ср.; возвра́т;

пасля́ ~ту з Брэ́ста — по́сле возвраще́ния из Бре́ста;

2. (да каго) обраще́ние ср. (к кому);

з. да чытачо́ў — обраще́ние к чита́телям;

3. лог. обраще́ние ср.;

4. (словесное выражение) оборо́т;

○ мо́ўны з. — оборо́т ре́чи;

фразеалагі́чны з. — фразеологи́ческий оборо́т;

дзеепрысло́ўны з. — дееприча́стный оборо́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зваро́т, ‑у, М ‑роце, м.

1. Вяртанне адкуль‑н. назад, на ранейшае месца. Зварот на радзіму. □ Я толькі магу адно сказаць, што па звароце ў Мінск.. — мае самыя лепшыя думкі будуць аб пралетарскім чырвоным Полацку. Купала.

2. Просьба, заклік, выступленне, звернутыя, накіраваныя да каго‑, чаго‑н. Зварот партыі да народа. □ У кішэні ў .. [Бінке] ляжала лістоўка са зваротам рускага камандавання да нямецкіх салдат. Шамякін.

3. Група слоў, якія ўтвараюць пэўнае адзінства; слоўны выраз. І калі ўдаецца .. [ксяндзу Пацяйкоўскаму] які-небудзь надзвычай трапны сказ, зварот, ён паўтарае яго ўголас. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

га́

‘водгук або перапытванне; паўторны зварот’

часціца

Крыніцы: tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

юдаі́зм

‘моўны зварот’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. юдаі́зм юдаі́змы
Р. юдаі́зма юдаі́змаў
Д. юдаі́зму юдаі́змам
В. юдаі́зм юдаі́змы
Т. юдаі́змам юдаі́змамі
М. юдаі́зме юдаі́змах

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паважа́ны, -ая, -ае.

Які выклікае пачуццё павагі, да якога адчуваюць павагу.

П. чалавек.

Паважаныя таварышы (ветлівы зварот). Паслухайце, п.! (наз.; фамільярны зварот).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тро́п

‘слова або зварот, якія ўжываюцца ў пераносным значэнні’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тро́п тро́пы
Р. тро́па тро́паў
Д. тро́пу тро́пам
В. тро́п тро́пы
Т. тро́пам тро́памі
М. тро́пе тро́пах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дзеепрысло́ўны грам. дееприча́стный;

○ дз. зваро́т — дееприча́стный оборо́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

неперакладны́, -а́я, -о́е.

Тое, што і неперакладальны.

Н. зварот.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)