зацячы́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цячэ́; зацёк, -цякла́, -ло́; зак.

1. Пра што-н. вадкае, цякучае: трапіць, заліцца куды-н.

Вада зацякла за каўнер.

2. Намокнуць, праняцца чым-н. вадкім.

Столь зацякла.

3. Апухнуць, ацячы.

Вока зацякло.

4. Пра часткі цела: анямець.

Ногі зацяклі.

|| незак. зацяка́ць, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зацячы́

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. зацячэ́ зацяку́ць
Прошлы час
м. зацё́к зацяклі́
ж. зацякла́
н. зацякло́
Дзеепрыслоўе
прош. час зацё́кшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зацячы́ сов.

1. (попасть, влиться куда-л.) зате́чь;

вада́ ~цякла́ за каўне́р — вода́ затекла́ за воротни́к;

2. зате́чь, онеме́ть;

ногі ~цяклі́ — но́ги затекли́ (онеме́ли);

3. (опухнуть) оте́чь, зате́чь;

4. переста́ть течь, замо́кнуть;

бо́чка ~цякла́ — бо́чка переста́ла течь (замо́кла)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зацячы́, ‑цячэ; пр. зацёк, ‑цякла, ‑ло; зак.

1. Трапіць, валіцца куды‑н. (пра што‑н. вадкае, цякучае). Вада зацякла за каўнер.

2. Намокнуць, праняцца чым‑н. вадкім, цякучым. Сцяна зацякла. Столь зацякла. // Запомніцца, напіцца (кроўю). Рана зацякла кроўю.

3. Анямець ад парушэння кровазвароту (пра часткі цела). — Змірышся, — думаў бай, — зацякуць ад скураных рамянёў рукі і ногі, сама папросішся... Даніленка. // Апухнуць, ацячы. Вока зацякло. Вывіхнутая нага зацякла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зацяка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да зацячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заце́кчы, ‑цячэ; зак.

Тое, што і зацячы. Да самага коміна — К саломцы саломіна, Не зацекчы столі Больш цяпер ніколі. Блатун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сшэ́рхнуць, ‑не; зак.

Здранцвець, знямець, зацячы. У Гані сшэрхлі рукі, ногі. Грамовіч. // Пасівераць (пра скуру на руках, твары і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

онеме́ть сов.

1. (стать немым) аняме́ць;

2. (потерять чувствительность) зняме́ць, заняме́ць, здранцве́ць, сшэ́рхнуць; (затечь) зацячы́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

засмалі́цца, ‑смоліцца; зак.

1. Паддацца засмолцы, засмольванню. Лодка добра засмалілася.

2. Пакрыцца, зацячы смалой. Не блішчыць ужо на сонцы сякера — яна ў смале і маладой сасновай кары; засмалілася тапарышча, стала чорнае. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зацёкшы, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. незал. пр. ад зацячы.

2. у знач. прым. Анямелы, набухлы; ацёкшы. Звычайна пасля працы, адчуваючы стомленасць, боль у зацёкшай параненай назе,.. Сяргей складваў усё напісанае ў стосік і ўспамінаў, што трэба зрабіць перавязку. Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)