Verbum

анлайнавы слоўнік

за́тхлы

прыметнік, якасны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	за́тхлы	за́тхлая	за́тхлае	за́тхлыя
Р.	за́тхлага	за́тхлай за́тхлае	за́тхлага	за́тхлых
Д.	за́тхламу	за́тхлай	за́тхламу	за́тхлым
В.	за́тхлы (неадуш.) за́тхлага (адуш.)	за́тхлую	за́тхлае	за́тхлыя (неадуш.) за́тхлых (адуш.)
Т.	за́тхлым	за́тхлай за́тхлаю	за́тхлым	за́тхлымі
М.	за́тхлым	за́тхлай	за́тхлым	за́тхлых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

за́тхлы, -ая, -ае.

1. З пахам сырасці, гнілі, застаялы, заляжалы.

Затхлая вада.

Затхлая мука.

2. перан. Косны, пазбаўлены жывых, жыццёвых інтарэсаў.

Затхлае асяроддзе.

|| наз. за́тхласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

за́тхлы прям., перен. за́тхлый; (о воздухе — ещё) промо́зглый;

~лая вада́ — за́тхлая вода́;

~лае асяро́ддзе — за́тхлая среда́;

~лае паве́тра — за́тхлый (промо́зглый) во́здух

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

за́тхлы, ‑ая, ‑ае.

З пахам сырасці, гнілі; застаялы, заляжалы, нясвежы. Затхлая вада. Затхлая мука. □ Пакой нагрэўся, стаяла ў ім сыраватая, затхлая цеплыня. Асіпенка. // перан. Закаснелы, руцінны. Затхлая атмасфера мяшчанства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Затхлы ’з пахам гнілі, нясвежасці’. Рус. затхлый, укр. затхлий, чэш. zatchlý, zatuchlý ’тс’, славен. zatọ́hel ’з пахам вільготнасці, сыры’. Ст.-рус. затхлый (XVII ст.), затхліна, затхоль (XVI ст.). Параўн. польск. zatchnąć ’рабіць цяжкім дыханне’. Дзеепрыметнік на ‑l‑ ад дзеяслова za‑tъx‑nǫ‑ti (затхнуць, гл. тхнуць) ’пачаць непрыемна пахнуць’, магчыма, яшчэ прасл. паходжання. Параўн. Шанскі, 2, З, 70; Фасмер, 2, 83.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

за́тхлый за́тхлы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прэ́лы, -ая, -ае.

Які падвергся прэнню, затхлы.

Прэлае лісце.

|| наз. прэ́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гнілы́, -а́я, -о́е.

1. Сапсаваны гніеннем, спарахнелы, затхлы.

Гнілая салома.

Гнілая вада.

2. Сыры, дажджлівы.

Гнілая восень.

3. перан. Непрыгодны, нездаровы.

Г. настрой.

|| наз. гні́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Прыто́хнуць, прыто́хнуцца ’атрымаць тухлы, затхлы пах’ (Нас.), прыто́хлы ’які сапсаваўся ад цяжкага паветра, затхлы’ (Нас., Байк. і Некр.). Відаць, да незафіксаванага *то́хнуць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

за́тхласць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць і стан затхлага. Затхласць падвальнага паветра.

2. Затхлы, гнілы пах. Павеяла затхласцю.

3. перан. Закаснеласць, руціннасць. Шырокі не пераставаў у значна павышаным тоне расказваць аб затхласці местачковага жыцця. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)