запасны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. запасны́ запасна́я запасно́е запасны́я
Р. запасно́га запасно́й
запасно́е
запасно́га запасны́х
Д. запасно́му запасно́й запасно́му запасны́м
В. запасны́ (неадуш.)
запасно́га (адуш.)
запасну́ю запасно́е запасны́я (неадуш.)
запасны́х (адуш.)
Т. запасны́м запасно́й
запасно́ю
запасны́м запасны́мі
М. запасны́м запасно́й запасны́м запасны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

ма́ршавы, -ая, -ае.

1. гл. марш¹.

2. Які адпраўляецца для папаўнення дзеючай арміі з запасных войск.

Маршавая рота.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аўтаба́за, ‑ы, ж.

Транспартнае прадпрыемства па арганізацыі перавозак на аўтамабілях, а таксама месца стаянкі, захавання запасных частак і рамонту аўтамабіляў. Працаваць на аўтабазе. Інжынер аўтабазы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ла́герны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да лагера (у 1–3 знач), уласцівы лагеру. Лагерная вучоба. Лагернае адзенне. Лагернае ўтрыманне жывёлы. □ Пад паветкай лагернай канюшні стаіць адзін з запасных коней. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́ршавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да марша ​1. Маршавы крок. Маршавая песня.

2. Які адпраўляецца для папаўнення дзеючай арміі з запасных войск. Калі пачалася вайна, .. [Аўсеева] з маршавай ротай накіравалі на фронт. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нераспара́дчасць, ‑і, ж.

Уласцівасць нераспарадчага. Майстэрня часта працавала з перабоямі з-за недахопу запасных частак і нераспарадчасці Шнітава, але дырэктар і слухаць не хацеў, калі яму іншы раз гаварылі, што Шнітаў не на сваім месцы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перабо́й, ‑ю, м.

1. Парушэнне ў рытмічным дзеянні чаго‑н. Пульс з перабоямі. □ У далёкія рэйсы шафёры пускаліся неахвотна — шыны былі слабыя, маторы працавалі з перабоямі, як сэрца ў хворага чалавека. Шахавец.

2. Затрымка ў якой‑н. справе. Майстэрня часта працавала з перабоямі з-за недахопу запасных частак. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наменклату́ра, ‑ы, ж.

1. Пералік, сукупнасць назваў, тэрмінаў, якія ўжываюцца ў якой‑н. галіне навукі, вытворчасці і пад. Хімічная наменклатура. Наменклатура вырабаў. Наменклатура запасных частак.

2. Пералік бухгалтарскіх рахункаў. Старшы бухгалтар зробіць абаротны, пасля сальдав[ан]ы баланс, прыложыць да яго калькуляцыі і формы, патрэбныя па наменклатуры — і справаздача гатова. Скрыган.

3. Спіс кадравых пасад, якія зацвярджаюцца вышэйшай арганізацыяй.

[Лац. nomenclatura — пералік, спіс.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спрасці́ць, спрашчу, спросціш, спросціць; зак., што.

1. Зрабіць больш простым, менш складаным (звычайна склад, структуру). Спрасціць канструкцыю машыны. Спрасціць правапіс. Спрасціць тэхналагічны працэс вытворчасці.

2. Зрабіць больш лёгкім для ажыццяўлення, выкарыстання; аблегчыць. Спрасціць улік запасных частак. // Зрабіць больш даступным для разумення. Спрасціць умовы задачы.

3. Пазбавіць што‑н. глыбіні, багацця форм, зместу; сказіць. Сур’ёзныя ў жыцці людзей канфлікты, якія так шчыльна звязаны з гісторыяй народа,.. [пісьменнік] спрасціў. «Полымя».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запа́с, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Тое, што назапашана, сабрана для чаго-н.; тое, што маецца для скарыстання.

Харчовыя запасы.

Запасы паліва.

Непарушны з.

З. ведаў (перан.). У з. або на з. (на выпадак, калі спатрэбіцца). У нас яшчэ ёсць многа часу ў запасе (маецца ў нашым распараджэнні).

2. Загнуты за шво лішак тканіны, які пакідаюць на выпадак, калі спатрэбіцца павялічыць у шырыню або даўжыню якую-н. частку адзення.

Сукенка з запасам.

3. Катэгорыя грамадзян, якія прайшлі вайсковую службу і прызываюцца зноў у войска ў выпадку неабходнасці.

Перавесці ў з.

Прызваць з.

|| прым. запасны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).

З. выхад.

З. ігрок.

З. полк.

Прызыў запасных (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)