замілава́на
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| замілава́на |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
замілава́на нареч. умилённо
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замілава́на-ліры́чны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
замілава́на-ліры́чны |
замілава́на-ліры́чная |
замілава́на-ліры́чнае |
замілава́на-ліры́чныя |
| Р. |
замілава́на-ліры́чнага |
замілава́на-ліры́чнай замілава́на-ліры́чнае |
замілава́на-ліры́чнага |
замілава́на-ліры́чных |
| Д. |
замілава́на-ліры́чнаму |
замілава́на-ліры́чнай |
замілава́на-ліры́чнаму |
замілава́на-ліры́чным |
| В. |
замілава́на-ліры́чны (неадуш.) замілава́на-ліры́чнага (адуш.) |
замілава́на-ліры́чную |
замілава́на-ліры́чнае |
замілава́на-ліры́чныя (неадуш.) замілава́на-ліры́чных (адуш.) |
| Т. |
замілава́на-ліры́чным |
замілава́на-ліры́чнай замілава́на-ліры́чнаю |
замілава́на-ліры́чным |
замілава́на-ліры́чнымі |
| М. |
замілава́на-ліры́чным |
замілава́на-ліры́чнай |
замілава́на-ліры́чным |
замілава́на-ліры́чных |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
умилённо нареч. замілава́на; расчу́лена;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
замілава́ны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
замілава́ны |
замілава́ная |
замілава́нае |
замілава́ныя |
| Р. |
замілава́нага |
замілава́най замілава́нае |
замілава́нага |
замілава́ных |
| Д. |
замілава́наму |
замілава́най |
замілава́наму |
замілава́ным |
| В. |
замілава́ны (неадуш.) замілава́нага (адуш.) |
замілава́ную |
замілава́нае |
замілава́ныя (неадуш.) замілава́ных (адуш.) |
| Т. |
замілава́ным |
замілава́най замілава́наю |
замілава́ным |
замілава́нымі |
| М. |
замілава́ным |
замілава́най |
замілава́ным |
замілава́ных |
Кароткая форма: замілава́на.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
упо́тайку, прысл.
Разм. Тое, што і употай. На вечары засталася толькі моладзь. Сярод яе была нават адна сама па сабе прывабная дзяўчына Вера Іжыцкая, з заняпалага дваранскага роду. Лабановіч употайку наглядаў за ёю. Колас. Аўстра замілавана глядзела на .. [Каспара]. «Не, не можа быць, каб такі хаваў нешта ўпотайку ад мяне». Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мале́ча, ‑ы, ж.
Разм.
1. зб. Маленькія дзеці, жывыя істоты; драбната, драбяза. Малеча і старыя.. з дня ў дзень снавалі па лесе з лазовымі каробкамі і кошыкамі. Мележ. У школе дзевяцікласнікі не вельмі сябравалі з сямікласнікамі. Лічылі сямікласнікаў малечай. Арабей. Дзятлава малеча ў голым дупле на пацярусе і стружках вырастае. Клышка.
2. Маленькае дзіця, дзіцяня. Але глядзі, чаму не спіць малеча? Чаму з калыскі цягне ручаняткі? Дзяргай. Пашчыпваючы свае, яшчэ не па гадах залацістыя вусы, .. [конюх] гаварыў замілавана: — Малеча... А які конь, брат, вырасце! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
луна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Плаўна лятаць, рухацца ў паветры. Праляталі вароны ў бок лесу ды ў шызай вышыні луналі буслы. Гартны. [Бездань] была такая, што аж галава кружылася, і мне здавалася, што я не стаю, а лунаю ў вышыні. Сабаленка. // перан. Перамяшчацца, пераносіцца, не атрымліваючы выразнага праяўлення (пра ўсмешку, думкі і пад.). Узрушаная ўхмылка лунала на вуснах [бацькі]. Шынклер. Здалося, што Алесевы думкі лунаюць недзе далёка па-за гэтым паркам. Шыцік.
2. Развявацца ў паветры. Пад лёгкім ветрам лунаў над домам прасякнуты святлом зары чырвоны сцяг. Самуйлёнак.
3. перан. Плысці, распаўсюджвацца, раздавацца (пра песні, музыку і пад.). Лунала ў прасторы.. песня, рэхам разлягалася над возерам, над палямі. Ваданосаў. А ўслед ляцяць, лунаюць словы: «Жадаю шчасця, голуб мой!». Прыходзька. // Панаваць, адчувацца. Нядзельны настрой лунаў над дваром, над будынкамі горада. Гартны. Нешта святочнае, замілавана-сардэчнае лунала над гэтымі гарамі і лугам, не верылася нават у небяспеку. Быкаў.
4. перан. Знаходзіцца ў стане ўзвышаных або далёкіх ад рэчаіснасці пачуццяў. У Міхася на твары была сціплая радасць. Здавалася, што ён сваімі думкамі лунае там, на Навагрудчыне, у бэзавым садзе. Дубоўка. Калі .. [Колас] прыкмячаў, што ўвага развейваецца, зараз жа спыняўся: — Нешта ты далёка лунаеш... Кепска? Лужанін.
•••
Лунаць у воблаках (у надхмар’і) — знаходзіцца ў летуценным стане, не заўважаючы навакольнага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)