замацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць замацаваным.

2. Утрымацца на занятай пазіцыі, арганізаваўшы абарону.

Войскі замацаваліся на новых рубяжах.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Застацца за кім-, чым-н., зрабіцца прыналежнасцю каго-, чаго-н. (пра назву, мянушку і пад.).

Гэта мянушка за ім замацавалася назаўсёды.

|| незак. замацо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца; наз. замацо́ўванне, -я, н.

|| наз. замацава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

замацава́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. замацу́юся замацу́емся
2-я ас. замацу́ешся замацу́ецеся
3-я ас. замацу́ецца замацу́юцца
Прошлы час
м. замацава́ўся замацава́ліся
ж. замацава́лася
н. замацава́лася
Загадны лад
2-я ас. замацу́йся замацу́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час замацава́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

замацава́цца сов.

1. закрепи́ться;

дэта́ль до́бра ~ва́лася — дета́ль хорошо́ закрепи́лась;

2. (твёрдо обосноваться) укрепи́ться, закрепи́ться;

атра́д ~ва́ўся на ўзле́ссі — отря́д укрепи́лся (закрепи́лся) на опу́шке ле́са;

3. (прочно установиться за кем-, чем-л.) утверди́ться, упро́читься;

за ім ~ва́лася до́брая рэпута́цыя — за ним утверди́лась (упро́чилась) хоро́шая репута́ция

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

замацава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑цуецца; зак.

1. Прыняць нерухомае, устойлівае становішча; прымацавацца. Дэталь добра замацавалася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць пастаянным, трывалым, устойлівым. Навыкі замацаваліся. Дружба замацавалася.

3. Трапіўшы куды‑н., застацца там, зрабіўшы сваё становішча трывалым, надзейным. У Тэнгры чалавек прыйшоў, каб тут павек замацавацца. Дубоўка.

4. Утрымацца на занятай пазіцыі, арганізаваўшы абарону. Група, як кажуць ваенныя, асядлала.. дарогі і.. замацавалася. Кулакоўскі.

5. Застацца за кім‑, чым‑н., зрабіцца прыналежнасцю каго‑, чаго‑н. (пра назву, імя, мянушку і пад.). Так і замацавалася за Лішкам.. мянушка, так і заставалася за ім больш за год. Пальчэўскі. Паступова сярод духавенства галоўную ролю пачаў адыгрываць епіскап горада Рыма, за якім замацавалася назва папа рымскі. Залескі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вкрепи́ться умацава́цца, замацава́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

закаране́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак.

1. Трывала замацавацца, укараніцца.

Хвароба закаранела.

2. у чым. Поўнасцю аддацца якім-н. звычкам.

З. у сваіх прывычках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., прыўе́цца; -віўся, -віла́ся, -ло́ся; зак.

Стаць звычайным, замацавацца.

Прывіліся навыкі да фізічнай працы.

|| незак. прывіва́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапі́ска, -і, ДМ -пісцы, ж.

1. гл. прапісацца, прапісаць.

2. Рэгістрацыя месца жыхарства, а таксама адпаведная паметка ў пашпарце.

Атрымаць прапіску (таксама перан.: асталявацца, замацавацца; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

укле́іцца, уклеіцца; зак.

Прыклеіўшыся, замацавацца ў чым‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замацо́ўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да замацавацца.

2. Зал. да замацоўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)