зале́плены

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зале́плены зале́пленая зале́пленае зале́пленыя
Р. зале́пленага зале́пленай
зале́пленае		 зале́пленага зале́пленых
Д. зале́пленаму зале́пленай зале́пленаму зале́пленым
В. зале́плены (неадуш.)
зале́пленага (адуш.)		 зале́пленую зале́пленае зале́пленыя (неадуш.)
зале́пленых (адуш.)
Т. зале́пленым зале́пленай
зале́пленаю		 зале́пленым зале́пленымі
М. зале́пленым зале́пленай зале́пленым зале́пленых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зале́плены

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зале́плены зале́пленая зале́пленае зале́пленыя
Р. зале́пленага зале́пленай
зале́пленае		 зале́пленага зале́пленых
Д. зале́пленаму зале́пленай зале́пленаму зале́пленым
В. зале́плены (неадуш.)
зале́пленага (адуш.)		 зале́пленую зале́пленае зале́пленыя (неадуш.)
зале́пленых (адуш.)
Т. зале́пленым зале́пленай
зале́пленаю		 зале́пленым зале́пленымі
М. зале́пленым зале́пленай зале́пленым зале́пленых

Кароткая форма: зале́плена.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зале́плены в разн. знач. зале́пленный; см. заляпі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зале́плены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад заляпіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зале́пленный в разн. знач. зале́плены, мног. пазале́пліваны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вазгро́ты мн. л. ’што-небудзь цестападобнае, чым залеплены падлога, мэбля; бруд’ (Юрч.). Суфіксальнае ўтварэнне ад вазгры (гл.) на кшталт брыдота, галота.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сінява́ты, ‑ая, ‑ае.

З сінім адценнем, па колеру блізкі да сіняга. Сіняватыя вочы. □ Сіняватая, быццам свінцовая, вада б’е ў берагі, хвалі як бы гамоняць адна з адной. Сабаленка. Дробныя акенцы былі залеплены звонку сіняватым снегам. Бядуля. Віця бачыў худыя грудзі хлапчука, сіняватую скуру, з-пад якой выпіралі рэбры. Нядзведскі. Сыманчук.. стаіць, прыціснуўшыся плячыма да сіняватай сцяны хутарскога хлява. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ствол, ствала, м.

1. Надземная частка дрэва ад каранёў да верхавіны, якая трымае на сабе галіны і лісты. Люблю сівых дубоў калоны, І соснаў стромкія ствалы. Грахоўскі. Чырвоныя ствалы соснаў высока, высока ўзнесліся ў глыбокую і нерухомую сіняву неба. Лынькоў.

2. У архітэктуры — асноўная частка калоны паміж базай і капітэллю.

3. Частка агнястрэльнай зброі ў выглядзе трубы, праз якую праходзіць, атрымаўшы напрамак палёту, куля або снарад. Намерыўся [Бычок] ціскануць на спуск, ды ўсё ж успомніў, што карабін выпадаў з рук, глянуў у ствол: канал і нават мушка былі залеплены зямлёю. Кулакоўскі. На сценах вісяць старажытныя арабскія стрэльбы з даўжэзнымі стваламі і перламутравымі інкрустацыямі на прыкладах. В. Вольскі. // Спец. Гармата (ужываецца як адзінка падліку).

4. Назва розных прадметаў, прыстасаванняў, якія маюць форму трубы. Ствол пажарнага рукава.

5. Назва некаторых органаў або тканкавых утварэнняў у арганізме, якія маюць выгляд трубкі. Ствол соннай артэрыі.

•••

Пайсці ў ствол — вырасці ў кветканоснае сцябло (пра караняплоды).

Шахтавы ствол — вертыкальная або нахіленая горная выпрацоўка, якая мае выхад на паверхню зямлі і прызначана для абслугоўвання падземных работ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)