загляда́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. загляда́ю загляда́ем
2-я ас. загляда́еш загляда́еце
3-я ас. загляда́е загляда́юць
Прошлы час
м. загляда́ў загляда́лі
ж. загляда́ла
н. загляда́ла
Загадны лад
2-я ас. загляда́й загляда́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час загляда́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

загляда́ць несов.

1. прям., перен. загля́дывать;

2. (куда-л.) загля́дывать, завора́чивать;

1, 2 см. загляну́ць;

◊ з. у чужы́ гаршчо́к — загля́дывать в чужо́й горшо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загляда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да заглянуць.

•••

Заглядаць у чарку (бутэльку) — часта выпіваць.

Заглядаць у чужы гаршчок — быць празмерна цікаўным.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загляну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -леняце́, -ну́ць; -ні́; зак.

1. Хутка або крадком паглядзець куды-н., глянуць з мэтай даведацца, высветліць што-н.

З. у вочы.

З. у кнігу.

2. Зайсці куды-н. мімаходам, на кароткі час (разм.).

З. да сябра.

|| незак. загляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

засма́тривать несов. загляда́ць, загля́дваць, зазіра́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загля́дваць несов., см. загляда́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загляда́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. заглядаць — заглянуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

загля́дывать несов., в разн. знач. загляда́ць, загля́дваць, зазіра́ць;

загля́дывать в бу́дущее загляда́ць (загля́дваць) у бу́дучыню (у бу́дучае);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

загляда́нне ср., прям., перен. загля́дывание; см. загляда́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гаршчо́к, ‑шка, м.

Круглая выпуклая гліняная пасудзіна са звужаным дном для гатавання стравы. Маці пачала вымаць з печы гаршкі з ядою. Дамашэвіч. Пільнуйся гаспадаркі, будуць у гаршку скваркі. Прыказка. // Прадаўгаватая гліняная пасудзіна ў выглядзе ўсечанага конуса для хатніх раслін. // Пасудзіна для мачы і спаражненняў. Начны гаршчок.

•••

Ад гаршка паўвяршка — пра недарослага, нясталага чалавека.

Заглядаць у чужы гаршчок гл. заглядаць.

Змяняць гаршкі на гліну гл. змяняць.

Не святыя гаршкі лепяць гл. святы.

Як у гаршку кіпець гл. кіпець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)