зага́дана

прэдыкатыў

Крыніцы: tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зага́дана, безас. у знач. вык.

Аддадзен загад. Ідзі, куды загадана. □ — Загадана ўручыць вам ультыматум. Бачыла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зага́даны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зага́даны зага́даная зага́данае зага́даныя
Р. зага́данага зага́данай
зага́данае
зага́данага зага́даных
Д. зага́данаму зага́данай зага́данаму зага́даным
В. зага́даны
зага́данага
зага́даную зага́данае зага́даныя
зага́даных
Т. зага́даным зага́данай
зага́данаю
зага́даным зага́данымі
М. зага́даным зага́данай зага́даным зага́даных

Кароткая форма: зага́дана.

Іншыя варыянты: загада́ны.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

загада́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. загада́ны загада́ная загада́нае загада́ныя
Р. загада́нага загада́най
загада́нае
загада́нага загада́ных
Д. загада́наму загада́най загада́наму загада́ным
В. загада́ны (неадуш.)
загада́нага (адуш.)
загада́ную загада́нае загада́ныя (неадуш.)
загада́ных (адуш.)
Т. загада́ным загада́най
загада́наю
загада́ным загада́нымі
М. загада́ным загада́най загада́ным загада́ных

Кароткая форма: загада́на.

Іншыя варыянты: зага́даны.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыграні́чча, ‑а, н.

Прыгранічная тэрыторыя, зона. Тут было прыгранічча, мяжа з Польшчай, і дзесятку вясковых сем’яў было загадана выселіцца. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

актывізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак.

Выклікаць (выклікаць) актыўнасць; зрабіць (рабіць) актыўным. Атрадам было загадана актывізаваць баявыя дзеянні на варожых камунікацыях — чыгунках і шасейных дарогах. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

задра́іць, ‑драю, ‑драіш, ‑драіць; зак., што.

Шчыльна, наглуха зачыніць (ілюмінатары, люкі і пад.) з дапамогай задрайкі. — О сэр, акіян неспакойны, загадана наглуха задраіць усё! Лынькоў. Акна няма — ёсць ілюмінатар, яго нельга закрыць, можна толькі задраіць. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спавясці́ць, ‑вяшчу, ‑вясціш, ‑вясціць; ‑вясцім, ‑весціце; зак., каго-што, аб чым і з дадан. сказам.

Тое, што і апавясціць. [Пан Юры:] — Накрыйся, кажу табе. Ідзі ў чалядню. Папрасі там гарэлкі. І аўса каню. — Не, — сказаў мужык. — Загадана яшчэ спавясціць... Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ры́пацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак. (пераважна ў форме заг. з адмоўем).

Разм. Намагацца, старацца пайсці куды‑н., зрабіць што‑н. — Нам, Якаў Пятровіч, загадана сядзець на месцы, і не рыпацца... Паслядовіч. [Баранавіч:] — Сядзі ты, кажуць, бацькаў хаце, ды не рыпайся, без цябе, кажуць, дагледзім. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ро́та, ‑ы, ДМ роце, ж.

Вайсковае падраздзяленне, якое ўваходзіць у склад батальёна. Пасля кароткага адпачынку роце капітана Ватурына было загадана ўзяць хутар, што знаходзіўся на невысокім узгорку. Сіняўскі. Неспакой за лёс разведчыкаў ахапіў усю роту. Васілёнак.

•••

Арыштанцкія роты (гіст.) — від пакарання ў дарэвалюцыйнай Расіі за ўчыненае злачынства.

[Польск. rota.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)