практы́чнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць практычнага. Практычнасць тканіны.

2. Дзелавітасць, практычныя адносіны да жыцця. — Фурманку трэба папрасіць, — сказаў Коля Жураўскі. Ён заўсёды вылучаўся сваёй практычнасцю. Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

семанты́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да семантыкі. З пункту погляду семантычнай характарыстыкі і сферы ўжывання ў старабеларускай мове лацінізмы можна падзяліць на два асноўныя разрады. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цюрко́лаг, ‑а, м.

Спецыяліст па цюркалогіі. У сучасны момант надзейныя вынікі па вывучэнню цюркізмаў у славянскіх мовах могуць быць атрыманы толькі калектыўнымі намаганнямі славістаў і цюрколагаў. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паланіза́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. паланізаваць і стан паводле знач. дзеясл. паланізавацца. Жывая народная беларуская мова ў старажытнасці была падвергнута лексічнай паланізацыі ў значна меншай меры, чым літаратурна-пісьмовая. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

старадрукава́ны, ‑ая, ‑ае.

Надрукаваны да выпраўлення кніг для набажэнства ў другой палове 17 ст. Большая частка беларускіх пісьмовых помнікаў .. у выглядзе адзінкавых рукапісных ці старадрукаваных экземпляраў захоўваецца ў розных кнігасховішчах свету. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

супрацьдзе́янне, ‑я, н.

Дзеянне, якое перашкаджае другому дзеянню, накіравана супраць яго. Вялікая колькасць паланізмаў у старабеларускай мове заўважана была яшчэ культурнымі дзеячамі таго часу і выклікала з іх боку пэўнае супрацьдзеянне. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

палігло́т, ‑а, М ‑лоце, м.

Чалавек, які ведае многа моў. Сапраўдным паліглотам свайго часу быў другі буйны дзеяч беларускай культуры — паслядоўнік Скарыны Сымон Будны, які.. дасканала авалодаў беларускай, польскай, царкоўнаславянскай, грэчаскай, лацінскай і стараяўрэйскай мовамі. Жураўскі.

[Ад грэч. polý — многа і glōtta — мова.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суку́пнасць, ‑і, ж.

Спалучэнне, агульная колькасць, сума чаго‑н. Мова замацоўвае кожную думку паасобку і ўсю сукупнасць думак чалавека. Юрэвіч. Колькасць запазычанай лексікі і яе характар залежаць перш за ўсё ад сукупнасці фактараў гістарычнага, культурнага і сацыяльна-эканамічнага парадку. Жураўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фурма́нства, ‑а, н.

Занятак, прафесія фурмана. У Вялікім княстве Літоўскім татарам прадастаўлены былі ўсе грамадзянскія правы і свабода веравызнання. Яны выкарыстоўваліся для воінскай службы, займаліся агародніцтвам, садаводствам і фурманствам. Жураўскі. Афіцыйна ва ўправе.. [Антон] атрымаў дакумент на сваё фурманства і карыстаўся ім спрытна. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ва́льчыць ’змагацца, біцца, ваяваць’ (КЭС). З польск. walczyć (Жураўскі, SOr, 1961, 40; Булыка, Запазыч., 55; Кюнэ, Poln., 113). Гл. валка1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)