практы́чнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць практычнага. Практычнасць тканіны.
2. Дзелавітасць, практычныя адносіны да жыцця. — Фурманку трэба папрасіць, — сказаў Коля Жураўскі. Ён заўсёды вылучаўся сваёй практычнасцю. Курто.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
семанты́чны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да семантыкі. З пункту погляду семантычнай характарыстыкі і сферы ўжывання ў старабеларускай мове лацінізмы можна падзяліць на два асноўныя разрады. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цюрко́лаг, ‑а, м.
Спецыяліст па цюркалогіі. У сучасны момант надзейныя вынікі па вывучэнню цюркізмаў у славянскіх мовах могуць быць атрыманы толькі калектыўнымі намаганнямі славістаў і цюрколагаў. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паланіза́цыя, ‑і, ж.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. паланізаваць і стан паводле знач. дзеясл. паланізавацца. Жывая народная беларуская мова ў старажытнасці была падвергнута лексічнай паланізацыі ў значна меншай меры, чым літаратурна-пісьмовая. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старадрукава́ны, ‑ая, ‑ае.
Надрукаваны да выпраўлення кніг для набажэнства ў другой палове 17 ст. Большая частка беларускіх пісьмовых помнікаў .. у выглядзе адзінкавых рукапісных ці старадрукаваных экземпляраў захоўваецца ў розных кнігасховішчах свету. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супрацьдзе́янне, ‑я, н.
Дзеянне, якое перашкаджае другому дзеянню, накіравана супраць яго. Вялікая колькасць паланізмаў у старабеларускай мове заўважана была яшчэ культурнымі дзеячамі таго часу і выклікала з іх боку пэўнае супрацьдзеянне. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палігло́т, ‑а, М ‑лоце, м.
Чалавек, які ведае многа моў. Сапраўдным паліглотам свайго часу быў другі буйны дзеяч беларускай культуры — паслядоўнік Скарыны Сымон Будны, які.. дасканала авалодаў беларускай, польскай, царкоўнаславянскай, грэчаскай, лацінскай і стараяўрэйскай мовамі. Жураўскі.
[Ад грэч. polý — многа і glōtta — мова.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суку́пнасць, ‑і, ж.
Спалучэнне, агульная колькасць, сума чаго‑н. Мова замацоўвае кожную думку паасобку і ўсю сукупнасць думак чалавека. Юрэвіч. Колькасць запазычанай лексікі і яе характар залежаць перш за ўсё ад сукупнасці фактараў гістарычнага, культурнага і сацыяльна-эканамічнага парадку. Жураўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фурма́нства, ‑а, н.
Занятак, прафесія фурмана. У Вялікім княстве Літоўскім татарам прадастаўлены былі ўсе грамадзянскія правы і свабода веравызнання. Яны выкарыстоўваліся для воінскай службы, займаліся агародніцтвам, садаводствам і фурманствам. Жураўскі. Афіцыйна ва ўправе.. [Антон] атрымаў дакумент на сваё фурманства і карыстаўся ім спрытна. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ва́льчыць ’змагацца, біцца, ваяваць’ (КЭС). З польск. walczyć (Жураўскі, SOr, 1961, 40; Булыка, Запазыч., 55; Кюнэ, Poln., 113). Гл. валка 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)